Nền kinh tế Việt Nam nói chung và thị trường lao động nói riêng năm 2022 từng bước đã có sự phục hồi. Tuy nhiên, có dấu hiệu chậm dần lại trong quý 4/2022, khác với xu hướng các năm trước đây khi chưa chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19…
Ngày 10/1, thông tin về tình hình lao động – việc làm quý 4/2022 và năm 2022, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê (GSO) Nguyễn Trung Tiến cho biết, năm 2022, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đạt 8,02%, là mức tăng trưởng cao so với các nước trong khu vực và thế giới. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát tốt ở mức 3,15%, an sinh xã hội được đảm bảo. Cùng chung với sự phục hồi của thị trường lao động việc làm của cả năm 2022, thị trường lao động quý 4/2022 tiếp tục phục hồi nhưng chậm dần.
Theo đó, lực lượng lao động, số người có việc làm và thu nhập bình quân của người lao động trong quý 4/2022 tiếp tục tăng so với quý trước và cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp, tỷ lệ thiếu việc làm trong độ tuổi lao động và tỷ lệ lao động phi chính thức lại tăng lên so với quý trước.
“Trong bối cảnh kinh tế thế giới suy giảm, lạm phát cao, nhiều đơn hàng bị cắt giảm, đặc biệt là ở các ngành dệt may, da giày, chế biến gỗ, điện tử vào thời điểm cuối năm thì đà phục hồi của thị trường lao động đang có xu hướng chậm lại”, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Trung Tiến chỉ ra.
Ông Phạm Hoài Nam, Vụ trưởng Vụ Thống kê dân số và lao động cho biết, số người thiếu việc làm trong độ tuổi quý 4/2022 là khoảng 898,2 nghìn người, tăng 26,5 nghìn người so với quý trước và giảm 566 nghìn người so với cùng kỳ năm trước.
Theo đó, tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi quý cuối năm là 1,98%, tăng 0,06 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 1,39 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi ở khu vực thành thị thấp hơn so với khu vực nông thôn (tương ứng là 1,57% và 2,22%).
“Như vậy, mặc dù tình hình thiếu việc làm của người lao động giảm so với cùng kỳ năm trước, tuy nhiên khác với xu hướng các năm trước đây khi chưa chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19, quý 4 là thời điểm các doanh nghiệp và người lao động triển khai tăng ca, làm cho tỷ lệ thiếu việc làm của quý 4 thường có xu hướng thấp nhất trong năm thì năm nay, tỷ lệ ở quý này bị đẩy cao hơn so với quý trước”, Tổng cục Thống kê đánh giá.
Đồng thời, trước biến động của thị trường quốc tế và trong nước, những tháng cuối năm 2022, một số doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực dệt may, da giày, chế biến gỗ đã gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh, bị cắt giảm đơn hàng, dẫn đến phải cắt giảm việc làm. Do đó, tình hình thất nghiệp quý 4 có xu hướng tăng lên so với quý trước.
Cụ thể, số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý 4/2022 là hơn 1,08 triệu người, tăng 24,9 nghìn người so với quý trước và giảm 520 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý 4/2022 là 2,32%, tăng 0,04 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 1,24 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.
Về cả năm 2022, Tổng cục Thống kê cho hay, thiếu việc làm trong độ tuổi là khoảng 991,5 nghìn người, giảm 454,5 nghìn người so với năm trước. Thu nhập bình quân tháng của người lao động năm 2022 là 6,7 triệu đồng, tăng 927 nghìn đồng so với năm trước và tăng 759 nghìn đồng so với cùng kỳ năm 2019.
Thu nhập người lao động gia tăng trong năm 2022
Năm 2022, chứng kiến sự tăng trưởng ở hầu hết các ngành kinh tế, thu nhập của người lao động tăng ở cả ba khu vực kinh tế so với năm 2021, trong đó, khu vực công nghiệp và xây dựng ghi nhận mức tăng trưởng thu nhập cao nhất.
Thu nhập của lao động làm việc trong khu vực công nghiệp và xây dựng tăng mạnh nhất, tăng 17,6% (tương ứng tăng 1,1 triệu đồng/người/tháng); lao động làm việc trong ngành dịch vụ tăng 15,4% (tương ứng tăng 1,0 triệu đồng/người/tháng). Thu nhập bình quân của lao động làm việc trong ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 9,8%, tương ứng tăng 448 nghìn đồng.
So với cùng kỳ năm 2021, một số ngành kinh tế có tốc độ tăng thu nhập bình quân của người lao động tăng trưởng khá nổi bật: lao động làm việc trong ngành vận tải kho bãi có tốc độ tăng thu nhập bình quân là 21,2%, tương ứng tăng 1,6 triệu đồng; thu nhập bình quân của lao động ngành dịch vụ lưu trú ăn uống tăng 21,0%, tương ứng tăng 1,1 triệu đồng; thu nhập bình quân của lao động ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 18,2%, tương ứng tăng 1,1 triệu đồng; thu nhập của lao động ngành bán buôn, bán lẻ, sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy tăng 17,2%, tương ứng tăng 1,1 triệu đồng/người/tháng.
Thu nhập bình quân của lao động làm công hưởng lương năm 2022 là 7,5 triệu đồng, tăng 15,1% so với năm trước, tương ứng tăng 992 nghìn đồng. So với cùng kỳ năm 2019, khi COVID-19 chưa xuất hiện, thu nhập của lao động làm công hưởng lương tăng 12,7%, tương ứng tăng khoảng 847 nghìn đồng. Lao động nam làm công hưởng lương có thu nhập bình quân là 8,0 triệu đồng, cao hơn 1,14 lần thu nhập bình quân của lao động nữ (7,0 triệu đồng). Thu nhập bình quân của lao động làm công hương lương làm việc ở khu vực thành thị cao hơn 1,23 lần thu nhập bình quân của lao động làm việc ở khu vực nông thôn, tương ứng 8,4 triệu đồng so với 6,9 triệu đồng.
Tuấn Việt