Hotline: 
Tuyển sinh đã trở thành mặt trận khốc liệt nhất của các trường nghề. Khi đại học mở rộng chỉ tiêu, xã hội vẫn chuộng bằng cấp và Gen Z thay đổi hành vi tiếp nhận thông tin, các trường cao đẳng buộc phải chuyển từ tư duy “tìm kiếm người học” sang tạo ra trải nghiệm khiến người học tự tìm đến.
Áp lực tuyển sinh gia tăng
Nguyên nhân khiến tuyển sinh GDNN trở nên khó khăn không chỉ đến từ sự cạnh tranh của các trường đại học, mà còn từ việc hành vi người học thay đổi nhanh chóng. Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội chỉ ra rằng sự bùng nổ của các phương thức xét tuyển đại học tạo cảm giác “dễ tiếp cận”, khiến học sinh phổ thông ưu tiên đại học ngay cả khi chưa xác định rõ nghề nghiệp.
Tuyển sinh GDNN trở nên khó khăn không chỉ đến từ sự cạnh tranh của các trường đại học, mà còn từ việc hành vi người học thay đổi nhanh chóng.
Ở nhóm ngành y tế và dịch vụ, Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội phản ánh áp lực cạnh tranh còn lớn hơn bởi nhiều trường tư thục đưa ra các gói học bổng và hỗ trợ học phí hấp dẫn, thu hút nhóm thí sinh có học lực khá và có định hướng nghề rõ ràng.
Trong khi đó, Trường Cao đẳng Kỹ nghệ II cho biết một rào cản kỹ thuật nhưng có tác động mạnh là việc tiếp cận dữ liệu thi THPT còn hạn chế, khiến các trường khó chủ động khoanh vùng nguồn tuyển. Việc thiếu liên thông dữ liệu giữa các cấp quản lý khiến các trường thiếu công cụ phân tích, dẫn đến tư vấn hướng nghiệp kém hiệu quả.
Những yếu tố này cộng hưởng tạo ra sức ép chưa từng có, buộc các trường phải thay đổi từ phương thức truyền thông, mô hình tư vấn đến cách tổ chức trải nghiệm nghề nghiệp cho học sinh.
Chiến lược tiếp cận mới: “thực chiến”
Trước áp lực cạnh tranh, nhiều trường đã mạnh dạn thử nghiệm mô hình tuyển sinh mới, theo hướng “đi tới nơi chạm đúng đối tượng”.
Một trong những mô hình nổi bật đến từ Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội. Đại diện nhà trường cho biết đội ngũ truyền thông của trường hoạt động như một đơn vị “trực chiến”, sử dụng livestream, video ngắn trên TikTok và hệ thống chatbot AI để tư vấn 24/7. Cách tiếp cận này phù hợp với hành vi của Gen Z, nhóm thường ra quyết định dựa trên trải nghiệm số.
Việc ứng dụng Chatbot trong tuyển sinh và hướng nghiệp là giải pháp tất yếu mà các cơ sở GDNN đã và đang triển khai.
Trường Cao đẳng Kỹ nghệ II tạo dấu ấn bằng mô hình “biến giờ hướng nghiệp thành giờ sản xuất”. Tại các buổi trải nghiệm, học sinh không chỉ nghe giới thiệu ngành nghề mà còn tự tay làm son môi, logo, card visit hay các sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Những sản phẩm này được trưng bày và chấm điểm, tạo sự hứng thú và mang lại trải nghiệm nghề chân thực. Đại diện trường chia sẻ rằng mô hình này giúp thay đổi rõ rệt cách nhìn của học sinh về học nghề.
Tại khu vực miền Trung, Trường Cao đẳng Du lịch Huế tổ chức “Ngày hội trải nghiệm ước mơ”, mời hàng nghìn học sinh đến tham quan mô hình trường – khách sạn, từ bếp nóng, buồng phòng đến lễ tân và chế biến món ăn. Mô hình này cho phép học sinh “chạm tay vào nghề”, thay vì chỉ nghe giới thiệu lý thuyết.
Trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội đẩy mạnh hình thức doanh nghiệp tham gia tư vấn tuyển sinh trực tiếp. Khi có sự xuất hiện của các khách sạn, công ty du lịch hay nhà hàng trong buổi tư vấn, phụ huynh và học sinh thấy rõ triển vọng việc làm và mức thu nhập, từ đó tăng niềm tin vào lựa chọn học nghề.
Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội nhấn mạnh triết lý “mỗi sinh viên là một đại sứ”. Nhà trường đầu tư mạnh vào dịch vụ hỗ trợ, môi trường học tập và hướng dẫn nghề nghiệp để sinh viên cảm nhận rõ sự quan tâm, từ đó tự nguyện chia sẻ trải nghiệm thật trên mạng xã hội. Đây được xem là hình thức truyền thông bền vững và chân thực nhất.
Những chiến lược mới cho thấy các trường không chỉ tìm cách thu hút người học, mà đang tạo ra những hành trình trải nghiệm khiến người học tự tìm đến.
Xây dựng thương hiệu trường nghề
Nhiều trường cho rằng nâng tầm thương hiệu là yếu tố sống còn trong tuyển sinh. Trường Cao đẳng Du lịch Huế phân tích rằng, phân tích SWOT giúp nhà trường xác định rõ lợi thế thương hiệu, cơ sở vật chất và nhu cầu thị trường, từ đó xây dựng chiến dịch quảng bá đúng trọng tâm. Đáng chú ý, Huế còn đưa chỉ tiêu tuyển sinh vào tiêu chí đánh giá thi đua của từng chi bộ và đảng viên, tạo sức mạnh huy động toàn hệ thống chính trị.
Trường Cao đẳng Kỹ nghệ II khẳng định uy tín tuyển sinh cụ thể trên website của nhà trường để tạo uy tín và lòng tin của học sinh và phụ huynh về cam kết việc làm sau khi tốt nghiệp.
Ở góc độ cam kết đầu ra, Trường Cao đẳng Kỹ nghệ II khẳng định uy tín tuyển sinh được bảo chứng bằng hợp đồng cam kết việc làm. Ngay khi nhập học, sinh viên được ký hợp đồng đảm bảo 100% việc làm sau tốt nghiệp với các doanh nghiệp đối tác. Đây là cách nhà trường chuyển từ “quảng bá” sang “trách nhiệm”, giúp phụ huynh yên tâm và thu hút những thí sinh có định hướng rõ ràng.
Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội chủ động mở rộng hợp tác quốc tế, đặc biệt trong chương trình đào tạo đưa sinh viên sang Đức, Nhật làm việc. Cơ hội nghề nghiệp mang tính toàn cầu giúp tăng sức hút đáng kể cho nhà trường và trở thành điểm nhấn trong chiến lược tuyển sinh.
Những mô hình này cho thấy thương hiệu trường nghề không thể xây dựng bằng truyền thông đơn thuần, mà phải đến từ chất lượng đào tạo, trải nghiệm người học và cam kết đầu ra cụ thể.
Cuộc chiến tuyển sinh trong GDNN không chỉ là câu chuyện của số lượng thí sinh, mà là thước đo năng lực thích ứng của các trường nghề trước biến động thị trường lao động và hành vi người học. Khi các trường dũng cảm đổi mới, lấy trải nghiệm làm trung tâm và đặt cam kết đầu ra làm nền tảng, tuyển sinh sẽ không còn là cuộc chạy đua bị động mà trở thành quá trình đồng hành, tạo giá trị thực cho cả người học và doanh nghiệp. Đây cũng là hướng đi cần thiết để GDNN khẳng định vị trí trong hệ thống giáo dục quốc gia và thu hút thế hệ lao động mới./.
Thanh Quang
Bài viết liên quan được xem nhiều nhất
