16/06/2025 15:09:01

Quốc hội thông qua Nghị quyết sửa đổi Hiến pháp 2013, đặt nền móng cho cải cách thể chế

(NN&CS) Sáng 16/6, với 100% đại biểu có mặt tán thành (470/470), Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Nghị quyết có hiệu lực ngay từ ngày được thông qua và sẽ được Chủ tịch nước công bố.

Nghị quyết sửa đổi tập trung vào các nội dung quan trọng liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Công đoàn Việt Nam và quyền trình dự án luật, pháp lệnh.

Tổ chức chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp

Theo nội dung sửa đổi tại Điều 110 và 111, các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành hai cấp chính quyền: cấp tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương và cấp dưới tỉnh/thành phố. Chính quyền địa phương ở mỗi cấp được thiết kế linh hoạt, phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị và hải đảo. Đặc biệt, đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt sẽ do Quốc hội quyết định thành lập.

Vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội được khẳng định

Điều 9 và 10 được sửa đổi nhằm làm rõ vị trí, chức năng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Công đoàn Việt Nam trong hệ thống chính trị, trong đó nhấn mạnh vai trò đại diện, giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng và Nhà nước, bảo vệ quyền và lợi ích của Nhân dân và người lao động.

Quốc hội thông qua Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013
Quốc hội thông qua Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013

Mở rộng quyền trình dự án luật

Khoản 1 Điều 84 được bổ sung để mở rộng đối tượng có quyền trình dự án luật và pháp lệnh, bao gồm cả các tổ chức chính trị – xã hội ở cấp trung ương.

Chấm dứt cấp hành chính huyện từ ngày 1/7

Nghị quyết quy định kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện trên toàn quốc từ ngày 1/7/2025. Sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, các chức danh chính quyền ở cấp huyện và xã sẽ không bầu cử lại mà do các cơ quan có thẩm quyền chỉ định, nhằm bảo đảm sự chuyển tiếp suôn sẻ sang mô hình chính quyền hai cấp.

Trường hợp đặc biệt, cho phép chỉ định nhân sự không phải là đại biểu HĐND giữ các chức danh hoặc tham gia thành lập HĐND lâm thời tại các địa phương không tổ chức HĐND như các phường thuộc thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đà Nẵng.

Lắng nghe toàn dân, kết tinh trí tuệ dân tộc

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định – Phó Chủ tịch Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, nhấn mạnh: Quá trình sửa đổi đã tiếp nhận hơn 280 triệu lượt ý kiến Nhân dân, phản ánh tinh thần dân chủ sâu rộng trong toàn xã hội. Từ 8 điều, khoản dự kiến sửa đổi ban đầu, sau khi lắng nghe góp ý xác đáng, Ủy ban đã rút xuống còn 5 điều, khoản, thể hiện tinh thần cầu thị, khách quan, khoa học.

Nền tảng cho cải cách thể chế mạnh mẽ

Dự thảo Nghị quyết gồm 2 điều:

Điều 1 sửa đổi, bổ sung 5 điều khoản: Điều 9, Điều 10, khoản 1 Điều 84, Điều 110 và Điều 111.

Điều 2 quy định về hiệu lực thi hành, kết thúc cấp huyện và các điều khoản chuyển tiếp.

Nghị quyết này, cùng với Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và 34 nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sẽ tạo hành lang pháp lý thống nhất để từ ngày 01/7/2025, tất cả đơn vị hành chính trong cả nước vận hành theo mô hình chính quyền hai cấp.

Cũng theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Nghị quyết là dấu ấn lịch sử, thể hiện tư duy cải cách mang tính cách mạng, là cơ sở hiến định cho việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực quản trị quốc gia, góp phần xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, Nhân dân hạnh phúc, yên vui.

Nhất Nam