Hotline: 
Tết Nguyên Đán là một trong những ngày lễ quan trọng nhất trong năm của người Việt Nam. Đây là dịp để mọi người sum họp, đoàn viên, cùng nhau chào đón năm mới với những mong ước tốt đẹp. Theo thời gian và dòng chảy của nhịp sống hiện đại, tết xưa và tết nay có nhiều điểm khác biệt. Nhiều phong tục, tập quán truyền thống của Tết Việt Nam bị mai một. Tuy nhiên, vẫn có những người luôn nỗ lực gìn giữ những nét đẹp văn hóa Tết bằng sự đam mê, sáng tạo không ngừng.
Sợ sau này không còn thấy Tết xưa
Thầy giáo dạy Toán Lê Công Biện, sinh năm 1989 huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định, là một người đam mê kiến trúc, mô hình. Từ nhỏ, thầy đã yêu thích những ngôi nhà, làng quê, trường lớp… được tái hiện qua các mô hình thu nhỏ. Lớn lên, niềm đam mê ấy của thầy càng lớn hơn. Ngoài thời gian giảng dạy, hằng ngày, thầy Biện bắt đầu dành thời gian rảnh rỗi để tự tay làm những mô hình kiến trúc. Ban đầu, thầy chỉ làm những mô hình đơn giản về mô hình lớp học phục vụ cho hoạt động sư phạm, nhưng dần dần, tay nghề của thầy ngày càng cao. Những mô hình của thầy ngày càng tinh xảo, sống động và được mọi người đặt làm quà tặng hay trưng bày cho không gian học tập.
Là một người thuộc thế hệ 8X, với anh Biện những ngày Tết luôn là khoảng thời gian đặc biệt nhất của tuổi thơ. Bởi đây là thế hệ lớn lên trong giai đoạn đất nước còn nhiều khó khăn, Tết là dịp hiếm hoi để được ăn ngon, mặc đẹp, vui chơi thỏa thích. Thế nhưng vài năm gần đây, dù ở một ở một huyện biển Miền Trung cách xa đô thị, nhịp sống hiện đại cũng đã làm nhạt dần đi khung cảnh, hình ảnh của ngày Tết tại quê nhà Phù Cát.
Với mong muốn gìn giữ, tái hiện lại những hình ảnh Tết xưa của làng quê Việt Nam một cách chân thực, anh Biện đã sử dụng các chất liệu thủ công sẵn có để sáng tạo nên mô hình “Tết xưa” vô cùng độc đáo. Các mô hình tết xưa được anh tạo ra đã được nhiều người đặt mua làm quà tết cho người thân xa quê.
Mô hình thu nhỏ nhưng đông đầy kỷ niệm
Theo suy nghĩ của anh, nhớ về hình ảnh Tết xưa ở TP.HCM, người ta khó có thể hình dung và cảm nhận được khi chỉ qua một bức ảnh. Nhưng bằng mô hình thu nhỏ, người xem có thể dễ thấy được khung cảnh thực tế, thông qua những chi tiết tỉ mỉ, được khắc họa đầy đủ.
Những sản phẩm mà anh tạo ra, đa phần hướng về tết đoàn viên. Theo anh, thời gian ngày càng qua đi, những người thân, đặc biệt là ông, bà cũng sẽ không ở bên cạnh chúng ta mãi. Cũng có những ngôi nhà xưa, cũ đã được đập bỏ, xây mới, khiến cho bối cảnh, ký ức cứ thế dần tan biến đi. Thế hệ sau muốn tìm lại những bối cảnh đó để một lần được hoài niệm nhưng rất khó. Vì thế, những bối cảnh, dù là nhỏ, trong mô hình như bàn, ghế, tủ thờ, chậu hoa, mâm ngũ quả,… cũng dễ dàng khiến người xem ấn tượng khi chỉ mới nhìn thoáng qua.
Mỗi mô hình đều mang đậm những nét đặc trưng của Tết Việt Nam. Mâm ngũ quả là một trong những món trang trí không thể thiếu trong ngày Tết. Mâm ngũ quả thường được bày biện với năm loại trái cây khác nhau, mỗi loại đều mang một ý nghĩa riêng với nguyện cầu năm mới mưa nắng thuận hòa, nhà nhà no ấm. Bánh mứt, kẹo là những món ăn truyền thống không thể thiếu trong ngày Tết và với thế hệ 8X như anh Biện chỉ có tết mới được ăn nên rất quý.
Công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên nhẫn
Để tạo ra một mô hình thu nhỏ, anh Biện phải trải qua nhiều công đoạn, mất từ 15 ngày đến 1 tháng để hoàn thành. Công đoạn khó nhất chính là tạo hình cho sản phẩm. Người thực hiện phải vô cùng tỉ mỉ, kiên nhẫn, tránh bỏ sót những chi tiết nhỏ nhất như chén, dĩa, hoa và mâm quả. Thông thường, gỗ, hoa khô, kim loại,… được xem là nguyên liệu chính được sử dụng cho mô hình thu nhỏ.
Anh Biện chia sẻ, nếu làm mô hình lớp học giúp tôi yêu nghề giáo hơn thì với những mô hình Tết mang cho tôi cảm xúc khó tả về tình cảm gia đình, về những ký ức đong đầy của tuổi thơ ngày tết xưa. Không khí ấy ngày càng trở nên xa xỉ với những người con xa quê nhà, lại càng hiếm có cơ hội được trải nghiệm hơn đối với các bạn trẻ ngày nay.
Sự phát triển của xã hội hiện đại khiến Tết nay có nhiều thay đổi, không còn giữ được trọn vẹn những nét đẹp truyền thống như xưa, khiến thế hệ 8X càng thêm trân quý những ký ức Tết xưa. Mỗi người lại có những cách riêng để lưu giữ ký ức, nét văn hóa Tết của mình, với anh Biện, thông qua những mô hình của mình, anh mong muốn có thể góp phần lưu giữ những hình ảnh Tết xưa của làng quê Việt Nam. Thầy giáo này cũng mong muốn truyền cảm hứng cho các bạn trẻ yêu thích kiến trúc, mô hình, để họ có thể tiếp tục sáng tạo và lan tỏa những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
Những mô hình khác của thầy giáo dạy Toán Lê Công Biện
Tâm An