Hotline: 
Từ ngày 1/1/2026, khi mức lương tối thiểu vùng tăng theo Nghị định 293/2025/NĐ-CP, tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc của người lao động cũng được điều chỉnh tăng theo quy định của Luật BHXH.
Theo Điều 33 và Điều 34 Luật BHXH, mức đóng BHXH được tính trên tiền lương làm căn cứ đóng. Luật không quy định mức đóng tối thiểu, mà quy định mức lương làm căn cứ đóng thấp nhất tại Điểm đ Khoản 1 Điều 31.
Theo đó, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu. Khoản 13 Điều 141 nêu rõ: khi chưa bãi bỏ lương cơ sở thì mức tham chiếu chính là mức lương cơ sở; khi lương cơ sở bị bãi bỏ thì mức tham chiếu không thấp hơn mức lương cơ sở.
Hiện nay, mức lương cơ sở đang áp dụng là 2.340.000 đồng/tháng (theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP). Tuy nhiên, với người lao động làm việc theo hợp đồng, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất cao hơn mức này, bởi Bộ luật Lao động quy định người sử dụng lao động không được trả lương thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.
Theo khoản 1 Điều 91 Bộ luật Lao động, mức lương tối thiểu là mức thấp nhất trả cho người lao động làm công việc giản đơn trong điều kiện bình thường, bảo đảm mức sống tối thiểu và phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế – xã hội. Vì vậy, tiền lương trả cho người lao động không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng; đồng thời đây cũng là căn cứ đóng BHXH bắt buộc.
Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 293/2025/NĐ-CP, quy định mức lương tối thiểu mới tăng 7,2% từ 1/1/2026.
Khi mức lương tối thiểu vùng tăng, tiền lương thấp nhất mà doanh nghiệp trả cho người lao động cũng phải điều chỉnh theo và không được thấp hơn mức lương tối thiểu. Do đó, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc tăng, kéo theo mức đóng tối thiểu tăng.
Đối với người lao động làm việc theo hợp đồng, mức đóng BHXH hằng tháng (chưa gồm bảo hiểm tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm thất nghiệp và bảo hiểm y tế) là 25% tiền lương đóng BHXH. Trong đó, người lao động đóng 8% vào quỹ hưu trí – tử tuất; người sử dụng lao động đóng 17% (14% vào quỹ hưu trí, tử tuất; 3% vào quỹ ốm đau, thai sản).
Như vậy, từ 1/1/2026, mức đóng BHXH bắt buộc tối thiểu đối với lao động làm việc theo hợp đồng sẽ tăng theo mức lương tối thiểu vùng mới.
Trên thực tế, mặc dù thu nhập thực tế của người lao động cao hơn, nhưng nhiều doanh nghiệp chỉ ghi lương cơ bản ở mức sát lương tối thiểu để giảm số tiền đóng BHXH. Việc này ảnh hưởng lớn đến quyền lợi lâu dài, bởi tiền lương đóng BHXH là căn cứ tính các chế độ như: Thai sản, ốm đau, hưu trí, tử tuất, mai táng phí.
Tiền lương làm căn cứ đóng càng thấp thì mức hưởng các chế độ BHXH càng thấp. Ngược lại, khi đóng trên mức lương cao hơn, quyền lợi, đặc biệt là lương hưu sau này, cũng cao hơn.
Bảo Minh (T/h)