Trong những năm qua, các doanh nghiệp công nghệ và lãnh đạo các thành phố cũng đã rất nỗ lực trong phát triển các đô thị thông minh tại Việt Nam. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất đang là hành lang pháp lý rõ ràng, thuận lợi cho hợp tác công – tư, đặc biệt các thủ tục liên quan đến: đầu tư, đấu thầu, và thuê dịch vụ công nghệ thông tin.
Đây là khẳng định của ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) tại Hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam 2022, khai mạc vào chiều 01/12.
Sự kiện do VINASA tổ chức, diễn ra trong hai ngày 01-2/12 với sự tham gia của hơn 500 đại biểu là các lãnh đạo tới từ 27 tỉnh, thành phố trên cả nước, các cơ quan ngoại giao, đại biểu quốc tế đến từ 12 quốc gia và nền kinh tế trên thế giới; các chuyên gia, doanh nghiệp, tổ chức công nghệ thông tin (CNTT) và ứng dụng CNTT trong hoạt động chuyển đổi số, phát triển đô thị thông minh.
Phải lấy người dân làm trung tâm
Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Huy Dũng cho biết, về bản chất, phát triển đô thị thông minh cũng chính là thực hiện chuyển đổi số trong phạm vi, quy mô đô thị và lấy người dân làm trung tâm.
Theo ông Dũng, đây là một quá trình liên tục, lâu dài và là vấn đề lớn cần tổ chức nguồn lực để triển khai, đặc biệt là cần làm và có tư duy phát triển đô thị thông minh ngay từ khi lập quy hoạch, làm từ đầu khi quy hoạch phát triển đô thị. Trong đó, các cơ quan trung ương tập trung vào ban hành chính sách, tiêu chuẩn kết nối, tiêu chuẩn dữ liệu, việc tổ chức triển khai hiệu quả là trách nhiệm của các địa phương.
Hiện nay, các địa phương vẫn đang chủ yếu tập trung vào việc phát triển và cung cấp các dịch vụ, tiện ích đô thị thông minh, chủ yếu gắn với các dịch vụ của chính quyền điện tử, chính quyền số. Trong khi đó, công tác quy hoạch và quản lý đô thị thông minh để giải quyết các vấn đề căn cơ các bài toán của đô thị như giao thông, năng lượng, môi trường chưa được các tỉnh, thành phố chú trọng.
Theo Thứ trưởng Dũng, điều đó đã dẫn tới có những chỗ hiệu quả mang lại chưa được như mong muốn, chưa thực sự đi vào chiều sâu, chưa đạt được kết quả cuối cùng là nâng cao chất lượng cuộc sống và mức độ hài lòng của người dân trong đô thị.
Đẩy mạnh hợp tác công tư, tạo hành lang pháp lý rõ ràng
Trước đó, trong phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch VINASA cũng nhìn nhận, dù gặp không ít thách thức nhưng Việt Nam cũng có nhiều cơ hội để phát triển thành phố thông minh.
Tại Việt Nam, thành phố thông minh giúp tối ưu hóa nguồn lực, phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, đảm bảo an ninh, tiện ích cho người dân và phát triển kinh tế, xã hội cũng là mục tiêu của Chính phủ, chính quyền các cấp.
Từ tháng 8/2018, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 – 2025 và định hướng đến năm 2030. Đến nay, trên cả nước có 54/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã và đang triển khai xây dựng đề án đô thị thông minh; 30 tỉnh, thành phố đã phê duyệt Đề án/Chương trình/Kế hoạch phát triển đô thị thông minh. 15 tỉnh, thành phố đã phê duyệt Kiến trúc công nghệ thông tin (ICT) phát triển đô thị thông minh.
Hiện nhiều tỉnh, thành phố đã xây dựng và triển khai sử dụng Trung tâm Điều hành thông minh (IOC) cấp tỉnh, thành phố, triển khai ứng dụng dịch vụ du lịch thông minh, giao thông thông minh, kiểm soát trật tự an toàn đô thị, ngoài ra còn một số ứng dụng trong các lĩnh vực khác như giáo dục thông minh, y tế thông minh.
Theo ông Khoa, trong những năm vừa qua, các doanh nghiệp công nghệ và lãnh đạo các đô thị cũng đã rất nỗ lực phát triển các đô thị thông minh. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất đang là hành lang pháp lý rõ ràng, thuận lợi cho hợp tác công tư đặc biệt các thủ tục liên quan đến: đầu tư, đấu thầu, và thuê dịch vụ công nghệ thông tin.
Thêm vào đó, hiện các đô thị chưa chú trọng quy hoạch thông minh, thông minh hóa các hạ tầng cơ bản, thiết yếu. Tham dự Hội nghị Thành phố Thông minh Việt Nam 2022, Ban tổ chức mong muốn các nhà quản lý, các chuyên gia bàn thảo và kiến nghị những phương giải quyết cụ thể cho hai nhóm vấn đề này.
43 Giải thưởng Thành phố thông minh được trao cho 5 tỉnh, thành và 28 doanh nghiệp xuất sắc
Trong khuôn khổ sự kiện, tối 01/12, VINASA đã tổ chức Lễ Vinh danh và Trao Giải thưởng Thành phố thông minh Việt Nam 2022 cho 5 tỉnh, thành và 28 doanh nghiệp xuất sắc với sự tham dự, trao chứng nhận của ông Lê Quang Huy, Chủ nhiệm Uỷ ban KHCN và Môi trường của Quốc hội.
Theo lãnh đạo VINASA, đây là hoạt động để ghi nhận, tôn vinh, cổ vũ các tỉnh, thành đẩy mạnh ứng dụng công nghệ làm thông minh hoá công tác công tác quản lý, điều hành đô thị, dịch vụ tiện ích cho người dân, doanh nghiệp… Đồng thời, giải thưởng cũng nhằm khuyến khích các doanh nghiệp sáng tạo các sản phẩm giải pháp công nghệ tiên tiến, là kênh kết nối cung cầu, hợp tác trong xây dựng những mô hình kiểu mẫu phù hợp để đẩy nhanh xây dựng và phát triển thành phố thông minh tại Việt Nam.
Trước đó, Giải thưởng Thành phố thông minh Việt Nam 2022 được phát động từ ngày 08/08/2022. Sau gần 3 tháng triển khai, Giải thưởng đã nhận được 148 đề cử, sơ loại và chọn vào vòng thuyết trình 68 đề cử từ 44 đơn vị. Qua 03 vòng đánh giá Sơ tuyển, Thuyết trình và Chung tuyển, Hội đồng với 20 chuyên gia hàng đầu trong các lĩnh vực: quy hoạch, kiến trúc, công nghệ, quản lý nhà nước… do TS. Nguyễn Quân, Nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ làm Chủ tịch được thành lập, đánh giá và đã lựa chọn trao 43 Giải thưởng Thành phố thông minh Việt Nam 2022 bao gồm:
– 01 Giải thưởng xuất sắc nhất được trao cho Thành phố Đà Nẵng – Đây cũng là lần thứ 3 Đà Nẵng được vinh danh Thành phố Thông minh xuất sắc Việt Nam
– 08 Giải thưởng dành cho 06 thành phố theo từng lĩnh vực:
- Thành phố Điều hành và quản lý thông minh dành cho Thành phố Đà Lạt, Tỉnh Lâm Đồng, Thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên, Thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phước;
- Thành phố Giao thông và Logistics thông minh dành cho Thành phố Đà Nẵng
- Thành phố Khởi nghiệp Đổi mới Sáng tạo dành cho Tỉnh Thừa Thiên Huế, và Thành phố Đà Nẵng
- Thành phố Ứng dụng thông minh phục vụ Công dân và Doanh nghiệp dành cho Thành phố Đà Nẵng và Tỉnh Thái Nguyên
– 34 Giải thưởng dành cho các giải pháp số cho đô thị, bất động sản và bất động sản công nghiệp thông minh, 09 giải pháp xuất sắc nhất trong số này được xếp hạng 5 sao
Tuấn Việt