Ngày 29/11, tại Hà Nội, Ủy ban Quốc gia về Người khuyết tật (NKT) Việt Nam phối hợp với Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch, Hội liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hiệp hội Paralympic Việt Nam, Trung tâm CTXH Thanh Thiếu niên phối hợp tổ chức Lễ kỷ niệm 42 năm Ngày Quốc tế về Người khuyết tật ( ngày 3 tháng 12) và Diễn đàn “ Lắng nghe tiếng nói của NKT”.
Chăm lo toàn diện cho NKT
Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Văn Hồi, Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, kiêm Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về NKT Việt Nam đã gửi lời chúc sức khỏe tới NKT Việt Nam từ mọi miền Tổ quốc, đặc biệt là những VĐV Thể thao NKT đã đạt thành tích cao năm 2023 đã luôn nỗ lực, vượt lên chính mình, tự tin hòa nhập cùng cộng đồng và tích cực tham gia các hoạt động đời sống xã hội.
Hiện nay, Việt Nam hiện có trên 7 triệu NKT, chiếm hơn 7,06% dân số từ 2 tuổi trở lên, trong đó người khuyết tật nặng và đặc biệt nặng chiếm khoảng 28,9%, khoảng 10% người khuyết tật thuộc hộ nghèo và cận nghèo. Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ NKT khá cao so với tổng dân số trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Phần lớn NKT Việt Nam sống ở vùng nông thôn; nhiều người khuyết tật sống ở vùng sâu, vùng xa nên cuộc sống còn gặp nhiều khó khăn.
Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến công tác người khuyết tật. Quốc hội đã ban hành Luật Người khuyết tật; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ đã xây dựng hệ thống chính sách, pháp luật về người khuyết tật khá toàn diện, đầy đủ nhằm thúc đẩy cơ hội bình đẳng cho NKT trong thực hiện các quyền về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội; phát huy khả năng, tích cực của họ tham gia vào các hoạt động của đời sống xã hội.
Năm 2014, Việt Nam phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về quyền của NKT với số phiếu tán thành tuyệt đối và không bảo lưu bất kỳ điều khoản nào, thể hiện cam kết chính trị mạnh mẽ của Việt Nam trong việc bảo đảm thực hiện các quyền của người khuyết tật. Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 39-CT/TW ngày 01/11/2019 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác NKT. Trong đó, nhấn mạnh yêu cầu đảm bảo quyền của NKT; khẳng định sự quan tâm xuyên suốt của Đảng, Nhà nước, xã hội đối với NKT; khuyến khích sự tham gia có trách nhiệm của xã hội cũng như phát huy sự nỗ lực của NKT.
Nhờ vậy, số lượng NKT được tiếp cận với các chính sách, chương trình chăm sóc NKT của Nhà nước và cộng đồng ngày càng tăng. Đến nay số NKT được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng và cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí đạt trên 1,6 triệu người. Các bệnh viện đa khoa trung ương, tỉnh và huyện đều có khoa phục hồi chức năng, 20 tỉnh/ thành phố thành lập được trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập và 107 cơ sở giáo dục chuyên biệt cho trẻ em khuyết tật không đến được trường lớp bình thường, đã thống nhất được ngôn ngữ kí hiệu và chữ nổi Brail trong toàn quốc.
Hàng năm có khoảng 19 nghìn NKT được dạy nghề tạo việc làm; giới thiệu việc làm cho khoảng trên 20 ngàn lượt người khuyết tật với tỷ lệ thành công đạt trên 50%, khoảng gần 40 ngàn người khuyết tật được vay vốn Quỹ quốc gia về việc làm với lãi suất ưu đãi v.v… Các chính sách khác như: miễn, giảm giá vé khi tham gia giao thông và vào các khu vui chơi giải trí được các địa phương thực hiện với mức miễn giảm từ 25% đến 100% cho người khuyết tật.
Tuy nhiên, công tác trợ giúp NKT còn nhiều khó khăn, hạn chế như: Việt Nam vẫn còn nhiều NKT thuộc hộ nghèo, cận nghèo; NKT có sức khỏe hạn chế, thiếu việc làm và sinh kế bền vững; việc tiếp cận được các dịch vụ xã hội, các công trình thể thao, các trang thiết bị chuyên dùng cho người khuyết tật còn thiếu, không đồng bộ và chưa phù hợp cho người khuyết tật tập luyện. Một bộ phận NKT chưa được hỗ trợ kịp thời để vượt qua khó khăn, hòa nhập cộng đồng.
Để tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả các cam kết quốc tế, Luật người khuyết tật, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, ông Nguyễn Văn Hồi nhấn mạnh: Các đơn vị liên quan cần tập trung các nhiệm vụ cụ thể bao gồm: Rà soát, hoàn thiện pháp luật về người khuyết tật; nhất là cơ chế, chính sách cho lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, giáo dục, giáo dục nghề nghiệp, tạo việc làm, văn hóa, thể dục, thể thao, giải trí và du lịch, tiếp cận công trình công cộng, giao thông, trợ giúp pháp lý, công nghệ thông tin và truyền thông; Đẩy mạnh xã hội hóa công tác trợ giúp người khuyết tật, huy động các tổ chức, cá nhân và cộng đồng tham gia trợ giúp người khuyết tật; Đối với lĩnh vực thể dục, thể thao: Tập trung hướng dẫn địa phương thành lập và phát triển hệ thống câu lạc bộ thể dục, thể thao người khuyết tật; phát triển các môn thể thao phù hợp dành cho người khuyết tật tập luyện, thi đấu; hoàn thiện tiêu chuẩn chế độ đối với người khuyết tật tham gia thi đấu thể thao trong nước và ngoài nước; tập huấn nghiệp vụ chuyên môn trọng tài, huấn luyện viên, bác sỹ khám phân loại thương tật và các vận động viên tham gia thi đấu các giải.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục quan tâm bảo đảm thực hiện hiện hiệu quả các chính sách, pháp luật, quyền lợi ích hợp pháp đối với NKT, bảo đảm cho NKT có cơ hội bình đẳng, sống độc lập và tham gia tích cực vào đời sống xã hội.
HLV, VĐV Thể thao NKT xuất sắc được vinh danh
Trong những năm qua, hoạt động thể thao của NKT đã đóng góp không nhỏ vào bảng vàng thành tích của Thể thao Việt Nam, rất nhiều vận động viên là NKT đã được vinh danh trên các đấu trường thể thao khu vực và quốc tế.
Trong khuôn khổ của buổi lễ kỷ niệm này, BTC đã trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba của Chủ tịch nước cho 22 HLV, VĐV thể thao NKT và trao tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 11 HLV, VĐV có thành tích xuất sắc, nỗ lực tập luyện, thi đấu mang vinh quang về cho Tổ quốc tại ASEAN Para Games 12- Camphuchia, 2023.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch, Ông Tạ Quang Đông phát biểu: Năm 2023 với chủ đề “Thể thao – Hòa nhập – Vươn lên” mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc nhằm thúc đẩy phong trào thể dục, thể thao của người khuyết tật; nâng cao sức khỏe hòa nhập vào đời sống xã hội của người khuyết tật.
Hiện nay có 35 tỉnh/thành phố tổ chức phong trào thể thao dành cho NKT với nhiều môn thể thao phù hợp; các giải thi đấu thể thao thường xuyên có từ 1.000-1.500 vận động viên khuyết tật tham gia; tuyển chọn những vận động viên khuyết tật có thành tích xuất sắc tập huấn đội tuyển thể thao quốc gia chuẩn bị các giải thi đấu quốc tế. Có nhiều VĐV đã đạt được những thành tích xuất sắc tiêu biểu như VĐV cử tạ Lê Văn Công, VĐV môn bơi Lê Tiến Đạt và Vi Thị Hằng…
Chăm lo tới đời sống văn hóa, tinh thần, cũng như thúc đẩy phong trào TDTT cho NKT là trách nhiệm của các cấp, các ngành và toàn xã hội. Môi trường thể thao giúp cho NKT vừa rèn luyện sức khỏe, vừa phát triển tài năng. Ở đó, NKT được hòa nhập cộng đồng và sẽ tự tin vươn lên trong cuộc sống.
Thu Thủy