Hotline: 
Theo nghiên cứu thị trường vừa được Colliers Việt Nam công bố, ngành bán lẻ Việt Nam đang chứng kiến nhiều chiến lược mở rộng kinh doanh của các nhà đầu tư, nhà phát triển và nhà bán lẻ nội địa cũng như quốc tế. Bất động sản bán lẻ vì vậy cũng ghi nhận sẽ có nhiều tiềm năng phát triển tại Việt Nam trong trung và dài hạn.
Chiếc bánh hấp dẫn nhưng không dành cho tất cả
Ngành bán lẻ Việt Nam là một chiếc bánh hấp dẫn mà không ai muốn đứng ngoài cuộc. Điều này có được nhờ mức tiêu dùng nội địa tăng từ thu nhập cải thiện, thể hiện qua tổng mức bán lẻ 11 tháng năm 2022 tăng 20,5% so với cùng kỳ năm trước và tốc độ tăng trung bình của GDP bình quân đầu người trong 15 năm trở lại đây (2006 – 2021) đạt 24,7%.
Tuy nhiên, tiềm năng không đồng nghĩa với thành công cho tất cả. Đối với các nhà bán lẻ, gia nhập cuộc chơi và lớn mạnh trên thị trường Việt Nam không hề dễ dàng, đòi hỏi họ không ngừng học hỏi để tồn tại dù đôi khi mỗi phép thử có thể đánh đổi bằng cái giá rất lớn.
Theo phân tích của bà Trang Đỗ – Trưởng phòng Dịch vụ Bán lẻ, Colliers (Việt Nam), cách doanh nghiệp nội địa và nước ngoài đang áp dụng các chiến lược khác nhau để tăng trưởng. Nhất là trong bối cảnh thị trường bán lẻ Việt Nam có tính cạnh tranh cao và biến động. Điều này có thể thấy khi các thương hiệu luôn luôn so kè với nhau về giá, phương thức tiếp thị và bán hàng nhằm thu hút khách hàng mới và giữ chân khách hàng hiện hữu.
Thị trường cũng phụ thuộc nhiều yếu tố từ ngắn hạn như chi phí tăng, nhu cầu tiêu dùng thay đổi, đến dài hạn như uy tín và độ phủ của nhà bán lẻ, cũng như khẩu vị mua sắm giữa các thế hệ. Áp lực thay đổi hay bị đào thải càng cao hơn khi việc mở rộng bị hạn chế bởi giá đất, giá thuê mặt bằng và khan hiếm quỹ đất lớn, nhất là ở hai đại đô thị TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội.
Việt Nam trở thành một trong những thị trường bán lẻ năng động nhất châu Á
Dưới góc nhìn tích cực, những thách thức về nguồn cung vô hình trung giúp Việt Nam trở thành một trong những thị trường bán lẻ năng động nhất châu Á khi nhìn lại những chiến lược mở rộng thú vị trong năm 2022 của các nhãn hàng. Trong đó mô hình nhượng quyền (franchise) được xem là cách ưu việt và được các thương hiệu cửa hàng tiện lợi áp dụng để nhân rộng số lượng cửa hàng. Lợi thế của chiến lược này là chi phí đầu tư vừa sức và tính linh hoạt cao.
Về nhà đầu tư, trong khi khối nội sôi động thì các ông lớn nước ngoài cũng tham vọng không kém. Dù dưới vai trò khách thuê – nhà phát triển/chủ đất hay bên bán – bên mua, việc tìm được đối tác có thế mạnh phù hợp là một chiến lược mở rộng khôn ngoan và có tầm nhìn dài hạn của khối ngoại. Mới đây nhất, trung tâm thương mại SORA Gardens SC tại Thành phố mới Bình Dương vừa cất nóc với chủ đầu tư là Becamex Tokyu và khách thuê chủ lực là Aeon. Dự án này dự kiến đi vào hoạt động vào hè năm sau, cung cấp thêm 120.000m2 cho thị trường.
Bà Trang Đỗ nhận định “Xu hướng nổi lên gần đây là ngày càng nhiều doanh nghiệp bán lẻ lớn “đi săn” quỹ đất ở khu vực đô thị mở rộng và các thành phố hạng 2, hạng 3, mặc dù chính họ cũng hết sức thận trọng”. Các vị trí này được nhắm đến trong bối cảnh tầng lớp trung lưu thành thị ngày càng tăng, đặc biệt ở Cần Thơ, Đà Nẵng và Hải Phòng. Các đô thị được xem là động lực tăng trưởng của Việt Nam khi đóng góp 90% tổng mức tăng trưởng tiêu dùng trong 10 năm tới.
Ngành bán lẻ tuy đang có tiềm năng lớn, triển vọng tăng trưởng cao song nguồn cung mặt bằng bán lẻ lại đang phát triển với tốc độ khiêm tốn hơn so với các loại hình bất động sản khác. Nguyên nhân chính là vì nó đòi hỏi diện tích lớn và phụ thuộc nhiều vào tính kết nối hạ tầng và nhân khẩu học (số lượng dân cư, mức độ phát triển kinh tế – xã hội). Do đó, tuy háo hức trước tiềm năng thị trường mà ngành bán lẻ Việt Nam có thể mang lại, các nhà bán lẻ cũng áp dụng chiến lược “chờ đợi và quan sát” một thời gian trước khi đưa ra quyết định đầu tư.
Làm sao nắm bắt được cơ hội gia nhập thị trường kinh doanh mặt bằng bán lẻ tại Việt Nam?
Theo bà Trang Đỗ – Trưởng phòng Dịch vụ Bán lẻ, Colliers (Việt Nam), một đối tác bản địa là rất cần thiết để giúp nhà đầu tư, nhà bán lẻ nước ngoài lần đầu tham gia thị trường Việt Nam. Đối tác này cần am hiểu thị trường, văn hóa và môi trường kinh doanh để thực hiện nghiên cứu thị trường, tìm kiếm và khảo sát mặt bằng. Ngoài ra, họ cũng sẽ tối ưu kỹ năng và kinh nghiệm chuyên môn trong lĩnh vực bất động sản tại Việt Nam để tư vấn và kết nối một cách có lợi nhất đến mạng lưới cơ quan và doanh nghiệp phù hợp, góp phần thúc đẩy thành công cho nhà đầu tư.
Ngoài ra, mặt bằng kinh doanh cũng cần đổi mới theo cách linh hoạt và hiện đại hơn. Bà Trang cho rằng, dù là gương mặt mới hay cái tên quen thuộc, các doanh nghiệp kinh doanh mặt bằng bán lẻ cần nắm bắt và đón đầu các nhu cầu mới của khách thuê, từ đó trở nên hấp dẫn và cạnh tranh hơn. Chẳng hạn như với chiến lược bán hàng chéo (cross-shopping) hay mô hình bán mang đi (takeaway) và giao hàng (delivery), layout và thiết kế mặt bằng cần được điều chỉnh thích hợp và thuận tiện để tối ưu trải nghiệm mua sắm của khách hàng.
Ngành bán lẻ Việt Nam đang khoác lên những diện mạo mới với những thay đổi mạnh mẽ về nền kinh tế số, đô thị hóa và hành vi tiêu dùng. Vì vậy, thị trường kinh doanh mặt bằng bán lẻ tại Việt Nam sẽ tiếp tục sôi động trong trung và dài hạn. Dù áp dụng các chiến lược mở rộng khác nhau, mỗi nước đi của các nhà bán lẻ tại Việt Nam cho thấy triển vọng tích cực của thị trường này và góp phần thu hút các thương hiệu mới và nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam.
Trần Quyền