8 Hiệp hội doanh nghiệp vừa có kiến nghị gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cùng nhiều cơ quan về việc giảm kinh phí công đoàn hàng năm xuống còn tối đa 1% quỹ lương thay vì 2% như hiện nay.
Theo đó, 8 Hiệp hội DN gồm: Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), Hiệp hội Chè Việt Nam (VITAS), Hiệp hội DN Hàn Quốc tại Việt Nam (KORCHAM), Hiệp hội DN Điện tử Việt Nam (VEIA), Hiệp hội Da giày – Túi xách Việt Nam (LEFASO), Hội Lương thực Thực phẩm TP Hồ Chí Minh (FFA) và Hiệp hội DN Nhật Bản tại Việt Nam (JCCI) đã đồng loạt ký tên kiến nghị về việc đóng góp ý kiến xây dựng Luật Công đoàn sửa đổi từ các hiệp hội DN.
Theo các Hiệp hội, khoản thu “kinh phí công đoàn” là trách nhiệm của ngân sách nhà nước, không phải trách nhiệm của Người sử dụng lao động.
Bên cạnh đó, theo 8 Hiệp hội, việc doanh nghiệp đóng thuế, tức là đã gián tiếp đóng góp kinh phí cho công đoàn thông qua ngân sách nhà nước, nay phải trích nộp thêm kinh phí công đoàn nghĩa là doanh nghiệp phải đóng thêm 2% thuế trên qũy lương làm căn cứ đóng BHXH của doanh nghiệp.
Các Hiệp hội DN này cũng cho rằng, trong trường hợp Quốc hội quyết định tiếp tục thu kinh phí công đoàn từ người sử dụng lao động thì kiến nghị khoản tiền này không nhằm phục vụ cho hoạt động của các cơ quan trong hệ thống công đoàn đã được ngân sách nhà nước cấp kinh phí và chỉ phục vụ cho việc chăm lo đời sống cho người lao động tại DN.
8 Hiệp hội cho rằng, việc DN đóng thuế, tức là đã gián tiếp đóng góp kinh phí cho công đoàn thông qua ngân sách nhà nước, nếu phải trích nộp thêm kinh phí công đoàn, nghĩa là DN phải đóng thêm 2% thuế trên quỹ lương làm căn cứ đóng BHXH của DN.
Ngoài ra, theo phân tích của cộng đồng doanh nghiệp, sau 8 năm thực hiện Luật Công đoàn 2012, tình hình kinh tế xã hội đã có rất nhiều thay đổi, các mức lương tối thiểu vùng đã tăng lên nhiều lần và quy mô lao động tại các doanh nghiệp đã tăng lên, khiến cho quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội trở nên rất lớn và tiếp tục phình to khi lương tối thiểu tiếp tục tăng trong các năm tới, vì vậy đã đến lúc chúng ta cần phải xem xét giảm tỷ lệ đóng kinh phí công đoàn 2% xuống mức phù hợp.
Cụ thể, báo cáo kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước năm 2019 về việc quản lý, sử dụng tài chính công của Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam thể hiện tổng thu tài chính công đoàn trong 7 năm (từ năm 2013-2019) là 100.354 tỷ đồng, tăng 12% mỗi năm. Tổng thu tài chính công đoàn năm 2019 so với năm 2012 tăng 2,3 lần trong đó kinh phí công đoàn tăng 2,57 lần, đoàn phí tăng 2,26 lần, thu khác tăng 1,24 lần.
“Số liệu nêu trên cho thấy việc tăng trưởng mạnh của quỹ công đoàn theo mức thu 2% kinh phí đông đoàn, các cấp Công đoàn đã không sử dụng hết số tiền thu được”, báo cáo của 8 Hiệp hội nêu rõ.
Về việc dùng toàn bộ kinh phí công đoàn chăm lo tốt hơn nữa cho người lao động, theo các hiệp hội, hiện tại, mức phân bổ kinh phí công đoàn đang được phân bổ là 69% tổng số thu kinh phí công đoàn do công đoàn cơ sở tại DN sử dụng; 31% tổng số thu kinh phí công đoàn nộp công đoàn cấp trên.
Tuy nhiên, theo Báo cáo kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước về việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công năm 2019 của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, đang tồn tại những vấn đề, đó là nhu cầu chi ở cấp cơ sở cao, kinh phí chưa đủ đáp ứng, và không có thu khác từ tổ chức công đoàn tích lũy, trong khi các cơ quan công đoàn cấp trên, nhu cầu sử dụng thấp, dẫn đến thừa nguồn, tăng tích lũy cuối kỳ, do đó, công đoàn cấp dưới bị hạn chế các khoản chi chăm lo trực tiếp cho người lao động.
Vì vậy, 8 Hiệp hội kiến nghị, trong trường hợp Quốc hội quyết định tiếp tục thu kinh phí công đoàn từ người sử dụng lao động, chúng tôi xin được kiến nghị khoản tiền này không nhằm phục vụ cho hoạt động của các cơ quan trong hệ thống công đoàn đã được ngân sách nhà nước cấp kinh phí và chỉ phục vụ cho việc chăm lo đời sống cho người lao động tại doanh nghiệp.
Hiện tại, mức phân bổ kinh phí công đoàn như sau: 69% tổng số thu kinh phí công đoàn do công đoàn cơ sở tại doanh nghiệp sử dụng; 31% tổng số thu kinh phí công đoàn nộp công đoàn cấp trên.
Thúy Anh (T/h)