Hằng năm cứ vào tháng Ba, những vùng quê đồng bằng Bắc Bộ lại ngập tràn sắc đỏ của hoa Gạo. Những chùm hoa trên cây nở rực như những ngọn lửa sáng bừng cả một khung trời.
Được gọi bằng nhiều tên như Mộc Miên, Pơ lang, nhưng cái tên hoa Gạo dân dã lại được người ta dùng nhiều hơn cả.
Những gốc gạo xù xì nơi đầu làng, ven đê hay soi mình xuống dòng sông hiền hòa và hoa Gạo như trăm ngàn ánh đèn rực sáng tạo ra bức tranh thiên nhiên mùa xuân vô cùng tươi đẹp.
Cây hoa Gạo mọc mở mọi miền nước ta từ đồi núi đến đồng bằng nhưng có lẽ nhiều nhất vẫn là ở miền Bắc Bộ, gắn liền với cảnh sắc yên ả của miền quê.
Màu đỏ hoa Gạo cũng như một lời nhắc nhở những đứa con xa quê kỷ niệm một thời xưa cũ đã đi qua, gắn liền với những xóm làng nông thôn Việt Nam.
Màu hoa đỏ thao thiết níu mắt người không thể tách rời đó mang trong mình một ý nghĩa sâu sắc và thiết tha đến thế: cây Gạo, cây chứng nhân, cây chỉ đường đưa lối để con người ta còn nhớ chốn trở về.
Gạo cũng như đa, là một phần hồn Việt mà chẳng cần ai phải kêu gọi giữ gìn bản sắc. Đi đâu xa, chỉ một gốc đa đầu đình, cây Gạo trước cổng làng là đã đủ níu chặt tâm can mỗi người.
Lưu Hồng Sơn