Hotline: 
Công tác phòng, chống bạo lực gia đình ở Việt Nam những năm qua đã đạt được nhiều kết quả tích cực, từ hoàn thiện pháp luật, triển khai đồng bộ chính sách cho đến nâng cao nhận thức cộng đồng. Tuy nhiên, trước những biến đổi của xã hội hiện đại, yêu cầu đặt ra trong thời gian tới là phải tiếp tục đẩy mạnh truyền thông với các hình thức linh hoạt, hiện đại, đa nền tảng để góp phần xây dựng gia đình tiến bộ, hạnh phúc, văn minh.
Những kết quả nổi bật trong công tác phòng, chống bạo lực gia đình
Theo đánh giá của Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), công tác phòng, chống bạo lực gia đình (PCBLGĐ) thời gian qua đã có chuyển biến rõ nét, thể hiện qua nhiều nội dung từ xây dựng chính sách pháp luật, tổ chức thực hiện đến công tác truyền thông tại cơ sở.
Việt Nam đã có những bước tiến quan trọng trong hoàn thiện hệ thống pháp luật về PCBLGĐ. Từ năm 1985, Bộ luật Hình sự đã đưa vào quy định các tội danh liên quan đến hành vi bạo lực trong gia đình. Luật PCBLGĐ năm 2007 – đạo luật riêng đầu tiên về lĩnh vực này – đã đặt nền móng pháp lý cho việc bảo vệ quyền con người trong gia đình, phù hợp với các điều ước quốc tế như Công ước CEDAW và Công ước về Quyền trẻ em (CRC).
Luật PCBLGĐ năm 2022, có hiệu lực từ ngày 1/7/2023, được ban hành nhằm khắc phục những bất cập của Luật 2007, bổ sung các hành vi bạo lực mới, đề cao trách nhiệm cá nhân và cộng đồng. Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành như Nghị định 76/2023/NĐ-CP, Nghị định 110/2025/NĐ-CP và Quyết định số 428/QĐ-TTg ngày 18/5/2025 phê duyệt Kế hoạch triển khai Luật PCBLGĐ 2022.
Cùng với đó, các địa phương đã tích cực triển khai đồng bộ, tổ chức nhiều chiến dịch truyền thông như Tháng hành động vì bình đẳng giới và PCBLGĐ, Ngày quốc tế xóa bỏ bạo lực với phụ nữ (25/11)… Hệ thống cộng tác viên, tuyên truyền viên về gia đình được củng cố ở cấp cơ sở, đóng vai trò tích cực trong việc tư vấn, hỗ trợ, phát hiện và xử lý sớm các hành vi bạo lực.
Theo số liệu từ Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện, từ năm 2022 đến quý I năm 2024, số vụ việc bạo lực gia đình được phát hiện, xử lý đã giảm mạnh từ 4.065 vụ xuống còn 2.320 vụ. Tỷ lệ người được tư vấn, hỗ trợ đạt 70%, với hơn 2,3 triệu người dân được tiếp cận thông tin về PCBLGĐ thông qua các hoạt động truyền thông tại địa phương,…
Phương hướng tuyên truyền về phòng, chống bạo lực gia đình trong thời gian tới
Một là, tập trung nội dung trọng tâm, theo định hướng của Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện, truyền thông trong thời gian tới cần tập trung vào việc phổ biến sâu rộng những nội dung mới trong Luật PCBLGĐ 2022 và các văn bản liên quan. Trong đó, cần làm rõ các khái niệm mới về bạo lực gia đình như: bạo lực tinh thần, kiểm soát hành vi, bạo lực kinh tế, bạo lực qua mạng xã hội, hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm…
Truyền thông cần góp phần thay đổi nhận thức xã hội, giúp cộng đồng chuyển từ thái độ “chấp nhận, bỏ qua” sang “nhận diện, lên tiếng và hành động”. Các mô hình gia đình tiêu biểu, gương người tốt – việc tốt trong phòng, chống bạo lực gia đình cũng cần được nhân rộng, lan tỏa.
Song song với đó, cần cung cấp kỹ năng sống thiết thực cho các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương như: kỹ năng làm cha mẹ, kỹ năng kiểm soát cảm xúc, ứng xử văn minh trong gia đình, kỹ năng nhận diện sớm và ứng phó khi bị bạo lực.
Hai là, đổi mới hình thức truyền thông đa dạng, đa nền tảng, công tác truyền thông cần tiếp tục đổi mới cả về nội dung lẫn hình thức. Các phương thức truyền thông hiện đại như podcast, video clip ngắn, hoạt hình, tiểu phẩm tương tác… cần được đẩy mạnh. Việc tận dụng các nền tảng mạng xã hội phổ biến như Facebook, TikTok, YouTube, Zalo sẽ giúp tiếp cận hiệu quả tới thanh niên, phụ nữ, người lao động nhập cư và nhóm yếu thế.
Ngoài ra, truyền thông cần được tổ chức lồng ghép trong các sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch, hoặc dưới hình thức sân khấu hóa, hội thảo, diễn đàn cộng đồng. Các buổi truyền thông trực tiếp tại cơ sở, đặc biệt là vùng sâu vùng xa, cũng cần được duy trì để đảm bảo tính bao trùm, không ai bị bỏ lại phía sau.
Những thành tựu bước đầu đã khẳng định nỗ lực của toàn hệ thống chính trị trong công tác phòng, chống bạo lực gia đình. Tuy nhiên, như nhận định của Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện, để tiến tới một xã hội không bạo lực, mọi người đều được sống trong môi trường an toàn, tôn trọng và yêu thương, truyền thông phải tiếp tục giữ vai trò trung tâm trong việc lan tỏa thông tin, định hướng dư luận, thay đổi hành vi xã hội.
Công tác truyền thông về PCBLGĐ trong giai đoạn tới không chỉ cần sáng tạo, linh hoạt và hiện đại, mà còn cần sự phối hợp liên ngành và chung tay từ cộng đồng để cùng nhau xây dựng gia đình Việt Nam no ấm, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh.
Nhất Nam