TPBank phải chấm dứt ngay hoạt động kinh doanh mua, bán vàng trang sức khi chưa được cấp phép. Ngân hàng này cũng bị phát hiện hàng loạt sai phạm trong kinh doanh vàng miếng, theo kết luận vừa được Thanh tra Ngân hàng Nhà nước công bố.
Theo kết luận thanh tra, TPBank cơ bản chấp hành các quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng theo Giấy phép của Ngân hàng Nhà nước (NHNN); thực hiện chế độ thông tin, báo cáo số liệu mua, bán vàng miếng, báo cáo trạng thái vàng miếng cơ bản đầy đủ theo quy định.
Đồng thời, TPBank thực hiện việc niêm yết giá mua, bán vàng; tuân thủ các quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền (PCRT) một cách cơ bản đầy đủ, nghiêm túc; thực hiện mở sổ sách kế toán và kê khai thuế theo quy định của pháp luật về thuế, kế toán.

Tuy nhiên, ngoài các vi phạm liên quan đến hoạt động kinh doanh mua, bán vàng trang sức, hóa đơn, chứng từ, thuế… trong hoạt động kinh doanh vàng tại TPBank, Thanh tra NHNN đã báo cáo, trình Thống đốc NHNN phê duyệt và có văn bản chuyển thông tin vụ việc sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý.
TPBank còn có một số thiếu sót, vi phạm, tập trung vào một số nội dung:
Theo kết luận thanh tra, TPBank cơ bản chấp hành quy định pháp luật trong hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng theo giấy phép do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cấp; thực hiện chế độ thông tin, báo cáo số liệu và báo cáo trạng thái vàng miếng cơ bản đầy đủ; niêm yết giá mua, bán vàng theo quy định; tuân thủ tương đối nghiêm túc các quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền (PCRT), mở sổ sách kế toán và kê khai thuế.
Tuy nhiên, ngoài các vi phạm liên quan đến kinh doanh vàng trang sức, hóa đơn, chứng từ, thuế,… Thanh tra NHNN đã phát hiện thêm một số vi phạm tại TPBank và có văn bản chuyển thông tin sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý.
TPBank vi phạm chế độ báo cáo hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng; nhận vàng miếng SJC của khách hàng gửi giữ hộ nhưng không thực hiện thủ tục niêm phong, không ghi số series vàng. Ngân hàng có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về doanh nghiệp nhằm thu hút khách hàng, liên quan hành vi cạnh tranh không lành mạnh.
Việc lập hồ sơ giữ hộ vàng chưa nhất quán với quy trình nội bộ; một số trường hợp tính phí thừa, thiếu; chứng từ kế toán ghi sai thông tin mệnh giá, số lượng, quy cách, ngày tháng.
Trong hoạt động phòng, chống rửa tiền, TPBank có ít nhất một trường hợp không báo cáo đầy đủ các giao dịch đáng ngờ liên quan đến rửa tiền, tài trợ khủng bố. Ngoài ra, ngân hàng còn vi phạm quy định về hóa đơn khi không ghi đầy đủ các nội dung bắt buộc.
Đáng chú ý, trong thời gian thanh tra, một số khách hàng cá nhân có tần suất mua, bán vàng miếng rất cao với doanh số hàng nghìn tỷ đồng/năm, thể hiện dấu hiệu hoạt động kinh doanh nhưng chưa rõ cơ chế giám sát.
Theo Thanh tra NHNN, nguyên nhân sai phạm là do lãnh đạo, nhân viên TPBank chưa chấp hành nghiêm các quy định pháp luật liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng, PCRT, kế toán và thuế. Bên cạnh đó, việc hiểu và áp dụng Nghị định 24/2012/NĐ-CP còn thiếu nhất quán, cần có hướng dẫn rõ ràng hơn.
Ngay sau thanh tra, NHNN đã chuyển thông tin về dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự sang Bộ Công an. Theo chỉ đạo, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Bộ Công an) đã giao Cơ quan Thuế chủ trì kiểm tra, xử lý theo quy định.
TPBank bị xử phạt hành chính 380 triệu đồng vì vi phạm quy định về PCRT, báo cáo vàng miếng và quản lý vàng giữ hộ. Ngân hàng đã chấp hành quyết định xử phạt.
Kết luận thanh tra yêu cầu TPBank chấm dứt ngay hoạt động kinh doanh vàng trang sức khi chưa được NHNN cấp phép; khắc phục ngay các vi phạm về PCRT, thuế, hóa đơn, chứng từ.
Ngân hàng phải nghiêm túc chấp hành chế độ báo cáo số liệu mua, bán vàng miếng; thực hiện đúng các quy định về xác định giá vàng, phòng chống rửa tiền, kế toán, hóa đơn và nghĩa vụ thuế; đồng thời chấn chỉnh công tác lưu trữ hồ sơ và tài liệu liên quan đến việc điều chỉnh giá mua bán vàng.
Phan Linh