Hotline: 
Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật trừng phạt các ngân hàng Trung Quốc có liên quan tới luật an ninh quốc gia Hong Kong.
Ngay sau khi được thông qua rạng sáng 2-7 (giờ VN), dự luật sẽ được đưa trở lại Thượng viện để bỏ phiếu một lần nữa trước khi chuyển tới Nhà Trắng cho Tổng thống Donald Trump ký ban hành thành luật.
Động thái diễn ra chỉ một ngày sau khi luật an ninh quốc gia do Trung Quốc soạn thảo cho Hong Kong chính thức có hiệu lực. Mỹ và nhiều nước đã lên tiếng chỉ trích Bắc Kinh làm suy yếu nền tự trị của Hong Kong bằng đạo luật này.
Nội dung chi tiết của luật an ninh được công bố lúc gần nửa đêm 30/6, với 6 chương 66 điều. Hàng trăm người Hong Kong đã bị bắt khi xuống đường phản đối luật an ninh mới trong ngày 1/7.
Xuất hiện tại phiên điều trần của Ủy ban Đối ngoại Hạ viện về tình hình Hong Kong, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi nhấn mạnh luật an ninh quốc gia mới đánh dấu cái chết của mô hình “một quốc gia, hai chế độ”.
“Luật này là sự đàn áp và càn quét tàn bạo với người dân Hong Kong, phá hủy quyền tự do mà Trung Quốc cam kết”, bà Pelosi cho biết.
Nhiều quan chức Mỹ trước đó cũng bày tỏ lo ngại về việc Trung Quốc thông qua dự luật an ninh quốc gia với Hong Kong.
Hồi tháng trước, Tổng thống Trump đã tuyên bố sẽ bắt đầu tiến trình hủy bỏ các ưu đãi đặc biệt về thương mại dành cho Hong Kong. Quốc hội Mỹ sau đó cũng vào cuộc bằng các dự luật yêu cầu chính quyền trừng phạt các cá nhân làm suy yếu mức độ tự trị cao của Hong Kong.
Bộ Ngoại giao Mỹ hồi cuối tuần trước thông báo sẽ không cấp thị thực cho các quan chức Trung Quốc làm suy yếu Hong Kong, cả những người đương nhiệm lẫn về hưu và người thân của họ. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sau đó tuyên bố sẽ đối xử với Hong Kong không khác gì phần còn lại của Trung Quốc.
Trước đó, Luật an ninh quốc gia đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội Trung Quốc thông qua và được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ký trong ngày 30-6. Luật mới này có hiệu lực lúc 23h đêm 30/6 – một giờ trước sự kiện Anh trao trả Hong Kong về cho Trung Quốc năm 1997.
Theo bản dự thảo luật được Tân Hoa xã tiết lộ, luật mới sẽ cho phép các quan chức Trung Quốc hoạt động tại Hong Kong lần đầu tiên. Bắc Kinh sẽ lập ra một văn phòng an ninh quốc gia ở Hong Kong có nhiệm vụ thu thập, phân tích thông tin tình báo và xử lý các trường hợp phạm tội liên quan an ninh quốc gia. Luật mới cũng cho phép Bắc Kinh thực hiện quyền xét xử với một số vụ nghiêm trọng ở Hong Kong.
Luật này có hiệu lực từ ngày 1/7, đánh dấu Trung Quốc mở đầu quá trình can thiệp sâu hơn để đảm bảo an ninh tại Hong Kong. Nhưng nó cũng đánh dấu sự kết thúc những đặc quyền mà Mỹ dành cho trung tâm tài chính quốc tế này cũng như lo ngại nó sẽ khai tử chính sách “một quốc gia, hai chế độ” ở nơi đây.
Đến khoảng 17h30 ngày 1/7, cảnh sát Hong Kong đã dùng vòi rồng và hơi cay để giải tán đám đông, đồng thời bắt giữ gần 200 người khi người biểu tình xuống đường phản đối luật mới.
PV (th)