Tính đến cuối tháng 5/2022, tình hình dịch COVID-19 trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn cơ bản đã được kiểm soát. Tuy nhiên, phía Trung Quốc tiếp tục thực hiện chính sách “Zero-COVID” với nhiều biện pháp phòng, chống dịch nghiêm ngặt. Việc thông quan tại nhiều cửa khẩu trên tuyến biên giới Lạng Sơn – Quảng Tây bị đình trệ khiến hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa gặp nhiều khó khăn.
Trước tình hình trên, UBND tỉnh Lạng Sơn đã chủ động nghiên cứu và áp dụng nhiều biện pháp nhằm thúc đẩy hoạt động XNK.
Hiện nay, tỉnh Lạng Sơn duy trì hoạt động thông quan XNK hàng hóa tại 04 cửa khẩu: Hữu Nghị, Đồng Đăng, Chi Ma và Tân Thanh. Để hạn chế những tác động từ chính sách phòng chống dịch của Trung Quốc đối với các cửa khẩu đang hoạt động, cải thiện tình trạng thông quan, đáp ứng nhu cầu XNK của doanh nghiệp, tỉnh Lạng Sơn đã tích cực trao đổi, thống nhất với phía Quảng Tây, Trung Quốc để xây dựng, triển khai và thường xuyên điều chỉnh các phương thức giao nhận hàng hóa XNK phù hợp với thực tế tình hình.
Sở Công Thương hằng ngày cập nhật tình hình XNK, lưu lượng phương tiện, khả năng thông quan tại các cửa khẩu, phương án phòng chống dịch theo nhiều phương thức để khuyến cáo tới các doanh nghiệp XNK được biết và chủ động điều tiết hàng hóa.
Cùng với đó, tỉnh Lạng Sơn tiếp tục duy trì mô hình giao nhận hàng hóa không tiếp xúc theo phương thức cắt, nối container tại bãi chờ và triển khai có hiệu quả nền tảng Cửa khẩu số vì vậy hiệu suất thông quan tại các cửa khẩu Hữu Nghị và Tân Thanh đã tăng hơn 30% so với thời điểm tháng 4/2022.
Dù đã nỗ lực thúc đẩy, nhưng hiệu suất thông quan tại các cửa khẩu vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu giao thương của các doanh nghiệp hai bên. Trong tháng 5/2022, năng lực thông quan tại 03 cửa khẩu đường bộ: Hữu Nghị, Tân Thanh và Chi Ma đạt khoảng 450-500 xe/ngày nhưng lượng xe xuất khẩu còn thấp, chỉ khoảng 180-200 xe/ngày.
Trước tình hình trên, ngày 24/5/2022, UBND tỉnh Lạng Sơn đã ban hành Phương án số 25/PA-UBND về Thiết lập “vùng xanh” đảm bảo phòng, chống dịch COVID-19 phục vụ hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa khu vực các cửa khẩu: Hữu Nghị, Tân Thanh và Chi Ma. Phương án đưa ra các biện pháp phân luồng phương tiện; kiểm soát người vào, ra “vùng xanh” an toàn; xử lý khi có F0 và các trường hợp vi phạm… Thời gian triển khai Phương án: Từ 0 giờ 00 phút, ngày 01/6/2022 cho đến khi có thông báo mới của UBND tỉnh.
Phương án của UBND tỉnh Lạng Sơn đưa ra được đánh giá là rất kịp thời khi nhiều loại hoa quả đang chuẩn bị vào vụ mùa thu hoạch như Vải, Thanh Long, Xoài… Phương án này được kỳ vọng sẽ giúp hàng hóa xuất khẩu, đặc biệt là hàng nông sản, hoa quả không bị ùn ứ, lưu bãi thời gian dài, qua đó đảm bảo chất lượng các mặt hàng xuất khẩu.
Để Phương án phát huy hiệu quả tối đa, cần sự nỗ lực, chung tay của các cơ quan liên quan và doanh nghiệp. Cụ thể, các Sở Công Thương các tỉnh cần thông tin cụ thể cho doanh nghiệp về Phương án số 25/PA-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn để các doanh nghiệp chủ động phương án xuất khẩu hàng hóa; thông tin thường xuyên tới các doanh nghiệp về tình hình tại các khu vực cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn và lập kế hoạch điều tiết từ sớm, từ xa lượng xe hàng đưa lên các cửa khẩu một cách phù hợp.
Về phía các doanh nghiệp, cần chủ động theo dõi, cập nhật thường xuyên về năng lực bến bãi, tốc độ thông quan tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn; tăng cường tìm hiểu, thống nhất với các đối tác Trung Quốc để đa dạng hóa các phương thức vận tải, giao nhận, tránh tình trạng chỉ phụ thuộc vào đường bộ. Tin tưởng rằng, với sự trăn trở của lãnh đạo UBND tỉnh và sự nỗ lực của các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh, hiệu quả thông quan sẽ có bước cải thiện rõ rệt thời gian tới.
T.Linh