Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang lấy ý kiến về dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Bảo hiểm xã hội, trong đó đề xuất tăng mức hỗ trợ cho người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện.
Tăng hỗ trợ để thu hút người tham gia
Theo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH tự nguyện đã giúp gia tăng đáng kể số người tham gia trong những năm qua. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng đang có dấu hiệu chững lại, đòi hỏi những điều chỉnh chính sách để đạt mục tiêu phát triển số người tham gia BHXH đến năm 2030.
Hiện nay, mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước đối với người tham gia BHXH tự nguyện là:
- 99.000 đồng/tháng cho người thuộc hộ nghèo (tương đương 30% mức đóng).
- 82.500 đồng/tháng cho người thuộc hộ cận nghèo (25%).
- 33.000 đồng/tháng cho các đối tượng còn lại (10%).
Tính đến ngày 31/12/2024, số người tham gia BHXH tự nguyện đã đạt gần 2,3 triệu người, tăng hơn 10 lần so với năm 2017.
Hai phương án điều chỉnh mức hỗ trợ
Dự thảo Nghị định đưa ra hai phương án điều chỉnh mức hỗ trợ như sau:
- Phương án 1:
- Tăng mức hỗ trợ lên 50% đối với hộ nghèo, 40% đối với hộ cận nghèo, 30% đối với người dân tộc thiểu số và 20% với các đối tượng khác.
- Tổng ngân sách cần bố trí trong giai đoạn 2025-2030 khoảng 19.784 tỷ đồng, với mục tiêu thu hút 5,8 triệu người tham gia vào năm 2030.
- Ngoài chế độ hưu trí và tử tuất, người tham gia còn được hưởng chế độ thai sản do ngân sách nhà nước chi trả.
- Phương án 2:
- Giữ nguyên mức hỗ trợ hiện hành, nhưng bổ sung nhóm đối tượng là người dân tộc thiểu số và người sinh sống tại xã đảo, huyện đảo, với mức hỗ trợ tương đương hộ nghèo.
- Tổng ngân sách dự kiến khoảng 882 tỷ đồng trong giai đoạn 2025-2030.
Phương án nào khả thi hơn?
Theo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, phương án 1 sẽ giúp mở rộng độ bao phủ BHXH tự nguyện và tạo động lực thu hút người dân tham gia, song đòi hỏi ngân sách lớn. Trong khi đó, phương án 2 ít tác động hơn nhưng có chi phí thấp hơn.
Hiện dự thảo đang trong quá trình lấy ý kiến trước khi trình Chính phủ xem xét. Việc lựa chọn phương án nào sẽ phụ thuộc vào khả năng cân đối ngân sách và mục tiêu phát triển BHXH tự nguyện trong thời gian tới.
Phan Long