Hotline: 
Tàu tác chiến ven biển USS Gabrielle Giffords xuất hiện gần tàu khoan West Capella nhằm thể hiện cam kết của Washington với khu vực, theo hải quân Mỹ.
“Tàu tác chiến ven biển (LCS) USS Gabrielle Giffords hôm 12/5 hiện diện gần tàu khoan West Capella mang quốc tịch Panama ở nam Biển Đông. Đây là lần thứ hai tàu LCS tuần tra vùng biển này kể từ khi chiếc USS Montgomery và tàu tiếp vận USNS Cesar Chavez di chuyển qua khu vực hôm 7/5 để thực thi quyền tự do hàng hải”, hải quân Mỹ hôm nay ra thông cáo cho biết.
Chuẩn đô đốc Fred Kacher, tư lệnh Nhóm tác chiến viễn chinh số 7 hải quân Mỹ, khẳng định sự hiện diện của chiến hạm Gabrielle Giffords gần tàu khoan West Capella cho thấy năng lực của Washington trong khu vực. “Sự tương tác liên tục và tích cực của hải quân Mỹ tại đây là tín hiệu cho thấy chúng tôi ủng hộ khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở”, ông cho hay.
Phó đô đốc Bill Merz, chỉ huy Hạm đội 7, nhấn mạnh Hải quân Mỹ sẽ điều tàu thuyền và máy bay đến hoạt động trên Biển Đông ở bất cứ đâu luật pháp quốc tế cho phép, vào bất cứ lúc nào.
“Các hoạt động hiện diện thường xuyên, như của tàu Gabrielle Giffords, tái khẳng định rằng Mỹ sẽ tiếp tục điều tàu và máy bay một cách tự do, theo luật pháp quốc tế và thông lệ hàng hải, bất chấp các yêu sách phi lý hay các diễn biến hiện tại”, ông Merz nói trong thông cáo.
“Mỹ ủng hộ nỗ lực của các đồng minh, đối tác của chúng tôi trong việc theo đuổi các lợi ích kinh tế hợp pháp”.
Tàu khoan West Capella do công ty dầu khí nhà nước Malaysia Petronas vận hành hôm qua rời khỏi khu vực thăm dò. Hợp đồng của Petronas với công ty khoan dầu Seadrill nhằm triển khai các hoạt động của West Capella dự kiến kết thúc trong tháng này, theo các nguồn tin an ninh giấu tên.
Tàu khảo sát Địa chất Hải dương 8 cùng một số tàu hải cảnh, tàu cá của Trung Quốc trước đó hiện diện trong khu vực cách đảo Borneo của Malaysia khoảng 371 km, theo dữ liệu từ trang web chuyên theo dõi tàu Marine Traffic.
Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) của Mỹ cho biết các tàu Trung Quốc thường xuyên quấy nhiễu tàu West Capella trong thời gian này. Tuy nhiên, Bắc Kinh phủ nhận cáo buộc, nói rằng tàu Địa chất Hải dương 8 đang tiến hành “hoạt động thông thường”.
Thời gian qua, Mỹ đã tăng cường các hoạt động tự do hàng hải trên Biển Đông giữa bối cảnh Trung Quốc có hành động ngày càng hung hăng nhằm khẳng định yêu sách chủ quyền phi pháp.
Ngày 29/4, tuần dương hạm mang tên lửa dẫn đường USS Bunker Hill (CG 52) đã “di chuyển qua vùng biển gần quần đảo Trường Sa” của Việt Nam trên Biển Đông.
Hôm 28/4, tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Barry (DDG 52) của Mỹ cũng đã tiến vào vùng biển gần quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam nhưng đang bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp.
Trước đó, hai tàu USS Bunker Hill và USS Barry được cho là đã hộ tống tàu đổ bộ USS America (LHA 6) tiến gần khu vực có tàu thăm dò Hải dương Địa chất 8 (HD 8) của Trung Quốc, hoạt động ngoài khơi Malaysia.
Ba chiến hạm này của Mỹ đã diễn tập cùng tàu HMAS Parramatta của Australia, Bộ Quốc phòng Australia cho biết.
Địa chất Hải dương 8 xuất hiện trở lại ở Biển Đông trong bối cảnh các nước đang nỗ lực ngăn chặn Covid-19.
Mỹ cáo buộc Trung Quốc “lợi dụng sự mất tập trung hoặc dễ bị tổn thương của các nước để mở rộng yêu sách bất hợp pháp ở Biển Đông”, đồng thời yêu cầu Trung Quốc ngừng hành vi “bắt nạt” các nước trong khu vực.
Hồi tháng 7/2019, tàu khảo sát Địa chất Hải Dương 8 cùng các tàu hộ tống của Trung Quốc từng xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa Việt Nam ở phía nam Biển Đông, sau đó rời đi vào cuối tháng 10/2019. Việt Nam đã nhiều lần lên tiếng phản đối hoạt động của nhóm tàu Trung Quốc nói trên, khẳng định vùng ở nam Biển Đông không thuộc khu vực tranh chấp.
New York Times dẫn nguồn thạo tin quốc phòng cho biết ngoài tàu hải cảnh còn có cả tàu quân sự của Trung Quốc hoạt động ở đây.
Tuy nhiên, phía Trung Quốc đã phủ nhận có diễn ra đối đầu trên vùng biển và cho biết tàu HD 8 chỉ tiến hành các hoạt động bình thường.
“Hải quân Mỹ giữ cảnh giác và cam kết tuân theo trật tự dựa trên luật lệ ở Biển Đông, và tiếp tục đề cao tự do hàng hải, thượng tôn pháp luật, đồng thời chống lại các hành vi cưỡng ép và phi pháp của Trung Quốc”, thông cáo của Hải quân Mỹ viết thêm.
Phóng viên (t/h)