Hotline: 
Ngân sách T.Ư đã chuyển đầy đủ hơn 6,5 nghìn tỷ đồng về các địa phương để chi trả hỗ trợ người lao động (NLÐ) thuê nhà trọ. Thực tế, chỉ còn 4 ngày kể cả cuối tuần để địa phương nhận hồ sơ đề nghị hỗ trợ (hạn cuối ngày 15/8). Tuy nhiên, tới nay các địa phương mới giải ngân tới NLÐ được hơn 700 tỷ đồng. Lỗi chậm trễ làm hỏng một chính sách hỗ trợ an sinh này, ai chịu trách nhiệm?
Thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, chiều 11/8 Bộ LĐ-TB&XH đã tổ chức Hội nghị giao ban toàn quốc đôn đốc thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động theo quyết định số 08/2022/QĐ-TTg với các địa phương.
Theo báo cáo của Cục Việc làm (Bộ LĐ-TB&XH), tính đến nay, 60/63 tỉnh (02 tỉnh không có đối tượng: Lai Châu và Điện Biên) có doanh nghiệp, người lao động nộp hồ sơ xin giải ngân.
Cụ thể, đã có 2.844.944 lao động tại 56.351 doanh nghiệp được đề nghị hỗ trợ, tổng kinh phí đề nghị hỗ trợ trên 1.883 tỷ đồng. Tuy nhiên, mới có trên 1 triệu lao động được nhận tiền hỗ trợ với số tiền hơn 728 tỷ đồng.
Tính đến thời điểm hiện tại có 56/63 tỉnh, thành phố thực hiện giải ngân cho người lao động. Các tỉnh đã giải ngân hỗ trợ người lao động nhiều nhất như Bắc Giang (đạt 39,42% so với dự kiến), Đồng Nai (đạt 24,27% so với dự kiến), Hà Nội (đạt 12,32% so với dự kiến), TP. Hồ Chí Minh (đạt 7,13% so với dự kiến), Bình Dương (đạt 6,15% so với dự kiến) và Long An (đạt 6,03% so với dự kiến)
Một số tỉnh, thành phố đã giải ngân nhưng tiến độ rất chậm, như: An Giang (0,08%), Hải Phòng (0,2%), Kiên Giang (0,23%), Bình Định (0,47%), rất nhiều tỉnh khác tỉ lệ giải ngân dưới 1% như Quảng Ngãi, Nghệ An, Vĩnh Long, Thanh Hóa…
Đặc biệt một số địa phương có số lượng dự kiến đối tượng rất lớn nhưng việc giải ngân vẫn đang rất thấp, như Kiên Giang, Bắc Ninh, Hải Phòng…. Đáng nói, có 4 địa phương đã có đối tượng đề nghị và quyết định phê duyệt nhưng chưa thực hiện giải ngân là Hà Giang, Bắc Kạn, Sơn La và Phú Yên.
Trước tình hình này, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho bày tỏ đồng cảm với người lao động. Trong khi họ đang rất khát khao nhận hỗ trợ tiền thuê nhà nhưng tiến độ giải ngân rất chậm. Việc này gây ảnh hưởng tới sự phục hồi kinh tế – xã hội, ổn định thị trường lao động.
Phân tích nguyên nhân cụ thể của việc giải ngân chậm trễ, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Lê Văn Thanh cho biết, nguyên nhân lớn nhất là do một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa có sự quan tâm đúng mức, chưa quyết liệt trong việc triển khai chính sách. Nếu quyết tâm làm thì việc giải ngân không khó vì các thủ thục đã đơn giản hóa rất nhiều. Về mặt kỹ thuật, một số doanh nghiệp chưa nắm rõ nên đã nộp đi nộp lại nhiều lần hoặc muốn nhận gộp 3 tháng 1 lần nên thủ tục có phần chậm chễ. “.
Bên cạnh đó cũng có tình trạng, người sử dụng lao động cũng có tâm lý e ngại bị thanh, kiểm tra, liên đới trách nhiệm nên không thực hiện tuyên truyền, hướng dẫn và lập danh sách đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động.
30/8 là hạn cuối để giải ngân
Chia sẻ tại Hội nghị, Bộ trưởng Dung đã dẫn ví dụ cụ thể, một báo cáo tại TP.HCM nêu lương bình quân của công nhân dệt may khoảng 6,8 triệu đồng/tháng, trong khi chi phí trả tiền thuê nhà của họ khoảng 1 triệu đồng (tương đương 20% thu nhập). Người lao động đang gặp khó khăn chồng chất, ngoài tiền thuê nhà thì họ phải chi tiền chăm sóc con cái, điện nước, sinh hoạt phí…
“Vì thế việc đẩy nhanh các chính sách hỗ trợ là hết sức cần thiết, nếu không nói đây vừa là trách nhiệm mà còn là bổn phận”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Theo Bộ trưởng, khi xây dựng gói 6.600 tỷ đồng, Bộ LĐ-TB&XH đã nghiên cứu thủ tục đơn giản nhất có thể. Trung ương cũng đã hỗ trợ ngân sách cho các tỉnh, thành phố. Thế nhưng đến nay, sau gần 1 tháng nhận được tiền ngân sách (tỉnh cuối cùng nhận tiền là ngày 17/7), có đơn vị vẫn “dậm chân tại chỗ”, vẫn chỉ giải ngân được 5% tiền hỗ trợ thuê nhà.
Bộ trưởng Dung khẳng định lại, ngày 15/8 là ngày cuối cùng nhận hồ sơ chứ không phải ngày giải ngân. Bên cạnh đó, theo nguyên tắc sau khi nhận hồ sơ trong 2 ngày phải xử lý ngay. Đồng thời Bộ trưởng cũng đưa ra mốc thời gian ngày 30/8 là hạn cuối để giải ngân.
Được biết, trước đó theo nghị quyết 68 (gói 26.000 tỷ đồng cho người dân trong giãn cách covid) đã được giải ngân nhanh chóng. Trong khi TP.HCM và nhiều địa phương khác bị phong tỏa nhưng giải ngân 81.000 tỷ với 55 triệu lượt hưởng các chính sách an sinh xã hội. Vậy thì, vì lý do gì mà việc giải ngân và chi tiền vô cùng thuận lợi như hiện nay thì lại quá chậm. Bộ trưởng đề nghị các địa phương cần nhanh chóng thực hiện phương án giải ngân, không thể kéo dài tình trạng quá lâu.
Đức Khang