Hotline: 
Việc cơ quan chức năng liên tục triệt phá, bắt giữ hàng loạt cơ sở sản xuất, cá nhân kinh doanh mỹ phẩm giả, không rõ nguồn gốc thời gian gần đây cho thấy, gười tiêu dùng đang trở thành “con mồi” béo bở của gian thương, của những KOL, KOC sẵn sàng làm giàu bất chấp hậu quả.
Chuỗi vi phạm liên hoàn trong thị trường mỹ phẩm
Thời gian qua, lực lượng chức năng liên tiếp phát hiện, triệt phá hàng loạt cơ sở sản xuất, buôn bán mỹ phẩm giả, kém chất lượng và không đầy đủ hồ sơ pháp lý. Đặc biệt, quy mô các vụ việc càng ngày càng lớn.
Ngày 13/11, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) ban hành quyết định đình chỉ lưu hành, thu hồi toàn quốc sản phẩm LYZEEN Whitening Protective Spectrum Sunscreen SPF50+. Sản phẩm do Công ty C&B (xã Vĩnh Thành, Phú Thọ) chịu trách nhiệm đưa ra thị trường, ghi sản xuất tại Hàn Quốc.
Kết quả giám định của Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) cho thấy chỉ số SPF thực tế của sản phẩm này thấp hơn 70% so với công bố, khẳng định đây là sản phẩm giả.
Cùng ngày, Cục Quản lý Dược thông báo thu hồi và tiêu hủy toàn quốc lô sản phẩm Kem A Cosmetics Mềm Perfume Moisture Whitening SPF 45+ (hộp 150 g). Kết quả kiểm nghiệm từ Trung tâm Kiểm nghiệm Dược phẩm – Mỹ phẩm thuộc Sở Y tế Lâm Đồng cho thấy SPF thực tế chỉ đạt 2,0, trong khi nhãn ghi SPF 45+. Công ty Mỹ phẩm Phương Anh (TP.HCM) – đơn vị công bố chính thức – cho rằng phiên bản sản phẩm hợp pháp không hề có chỉ số SPF 45+ trên nhãn.
Do đó, lô sản phẩm ghi SPF 45+ được lưu hành trên thị trường không thuộc hệ thống phân phối chính hãng của công ty này và không xác định được nguồn gốc.
Trước đó, Cục Quản lý Dược cũng xử phạt 75 triệu đồng đối với Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển HSD (xã Tiên Tiến, Hưng Yên) do kinh doanh 15 sản phẩm mỹ phẩm không có hoặc không xuất trình hồ sơ thông tin sản phẩm (PIF) khi bị kiểm tra.
Theo quyết định, các sản phẩm vi phạm gồm nhiều thương hiệu nổi tiếng như Tsubaki, Reihaku, Kumano, Ichikami, Machérie, Hadabisei… — chủ yếu là dầu gội, dầu xả, sữa rửa mặt, sữa tắm và kem dưỡng. Tất cả đều bị thu hồi và tiêu hủy theo quy định.
Không dừng lại ở việc thu hồi, tiêu hủy những sản phẩm kém chất lượng trên toàn quốc, ngày 5/11/2025, Công an tỉnh Đồng Nai đã ra lệnh bắt tạm giam đối với Nguyễn Quốc Vũ – người thường xuất hiện trên truyền thông với hình ảnh là chồng đại gia của ca sĩ Đoàn Di Băng – cùng đồng phạm để điều tra hành vi “Sản xuất, buôn bán hàng giả” xảy ra tại Công ty CP Nhà máy y tế EBC Đồng Nai.
Theo điều tra, Công ty EBC Đồng Nai đã sản xuất, buôn bán hàng ngàn sản phẩm kem chống nắng Hanayuki Sunscreen Body, với chỉ số chống nắng SPF của sản phẩm chỉ đạt 25,82, tương đương 51,64% so với chỉ số ghi trên bao bì (SPF 50).
Cơ quan điều tra xác định hành vi của 3 bị can đã đủ yếu tố cấu thành tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả”.
Đặc biệt nguy hiểm là những sản phẩm hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc này lại còn gắn với những cái tên có sức ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội, được giới trẻ và người tiêu dùng đặt niềm tin.
Chỉ cần vài cú click chuột trên TikTok Shop, Shopee hay Facebook, người tiêu dùng dễ dàng bắt gặp vô số buổi livestream bán mỹ phẩm “hàng ngoại” nhưng không hóa đơn, không nhãn phụ, không chứng từ.
Các chiêu thức ngày càng tinh vi, “hàng xách tay” được quảng cáo là nhập trực tiếp từ Nhật, Hàn hay châu Âu, nhưng phần lớn không có chứng từ hải quan, không kiểm định chất lượng. “Hàng nội địa Nhật/Hàn” đánh vào tâm lý sính ngoại, khiến người tiêu dùng tin rằng đây là hàng đặc chế cho người bản địa, trong khi thực chất nguồn gốc mập mờ, không rõ ràng.
Sức khỏe và niềm tin bị đánh đổi
Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, hiện 60% người tiêu dùng Việt Nam mua mỹ phẩm trực tuyến. Dù tiện lợi, nhưng đây cũng là “thiên đường” của hàng giả, hàng nhái.
Các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki đã được yêu cầu xác thực danh tính và giấy tờ pháp lý của người bán, song việc kiểm soát chất lượng thực tế vẫn còn rất hình thức.
Chỉ cần có số công bố hợp lệ, hàng loạt sản phẩm chưa qua kiểm nghiệm vẫn dễ dàng được rao bán công khai.
Theo thống kê của Bệnh viện Da liễu TP. HCM, riêng năm 2024 đã tiếp nhận hơn 80.000 lượt khám, trong đó viêm da tiếp xúc dị ứng do mỹ phẩm đứng thứ ba về tỷ lệ.
Bác sỹ Nguyễn Vũ Hoàng – Phó Giám đốc Bệnh viện Da liễu TP. HCM cho biết: “Điều trị các biến chứng do mỹ phẩm không rõ nguồn gốc rất khó khăn và tốn kém. Nhiều bệnh nhân bị viêm da nặng, để lại sẹo, rối loạn sắc tố, thậm chí tổn thương tâm lý nghiêm trọng.”
Ông Nguyễn Tấn Phong – Giám đốc Trung tâm Tư vấn Pháp luật thuộc Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam thừa nhận: Ngay cả tôi cũng từng bị lừa khi mua mỹ phẩm online, quảng cáo hoành tráng, nhưng khi nhận hàng thì khác hoàn toàn, không tìm được người bán để khiếu nại.”
Những câu chuyện như vậy không còn cá biệt. Mỹ phẩm giả, nhái, kém chất lượng đang len lỏi vào từng giỏ hàng, từng buổi livestream, từng sàn thương mại điện tử.
Nếu không có sự vào cuộc mạnh mẽ, đồng bộ giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp chân chính và người tiêu dùng tỉnh táo, “cơn bão mỹ phẩm trôi nổi” sẽ tiếp tục cuốn phăng niềm tin và sức khỏe cộng đồng.
Gia An – Thanh Quang