Hotline: 
Sau dịch COVID-19, rất nhiều công nhân, người lao động đang gặp khó khăn về tài chính, nhưng lại rất khó tiếp cận với các khoản vay cá nhân từ ngân hàng nên buộc phải tìm đến tín dụng đen…
Ngày 12/6, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có buổi đối thoại trực tiếp và trực tuyến với hơn 4.500 công nhân lao động tại 63 điểm cầu ở các tỉnh, thành phố với chủ đề “Công nhân Việt Nam với khát vọng phát triển đất nước”. Thông qua cuộc gặp, người đứng đầu Chính phủ đã bày tỏ sự chia sẻ, cảm thông đối với những mất mát, nhọc nhằn, khó khăn, vất vả mà công nhân, người lao động phải chịu đựng trong hơn 2 năm qua do dịch COVID-19.
Tại buổi đối thoại, nỗi khổ sở của công nhân khi vướng vào tín dụng đen là một trong những vấn đề lớn được đặt ra, được nhiều hoàn cảnh công nhân, người lao động phản ánh tới Thủ tướng Chính phủ.
Từ điểm cầu Bình Phước, chị Trần Thị Toan, cán bộ Công đoàn cơ sở công ty TNHH New Apparel Far Eastern Việt Nam cho biết: “Tôi là cán bộ công đoàn đã bị đối tượng cho vay nặng lãi đe dọa, bôi nhọ danh dự do công nhân công ty tôi vướng vào tín dụng đen. Thực tế sau dịch COVID-19, rất nhiều công nhân đang gặp khó khăn về tài chính, nhưng lại rất khó tiếp cận với các khoản vay cá nhân từ ngân hàng nên buộc phải tìm đến tín dụng đen.
Tín dụng đen đang hoành hành gây hậu quả rất nghiêm trọng ở các tỉnh, thành phố. Đề nghị Chính phủ có chương trình, chính sách hỗ trợ tín dụng cho công nhân lao động, để công nhân không phải đi vay nặng lãi hoặc hỗ trợ vốn cho Quỹ CEP một mô hình của Công đoàn hỗ trợ tín dụng hiệu quả, thuận tiện cho công nhân nhưng nguồn lực hạn chế nên không đáp ứng đủ nhu cầu vay vốn của công nhân”, chị Trần Thị Toan đề nghị.
Trước vấn đề trên, Thượng tướng Lương Tam Quang, Thứ trưởng Bộ Công an thừa nhận các tổ chức tín dụng đen hiện nay phạm tội rất tinh vi, thường núp dưới vỏ bọc là doanh nghiệp có chức năng hỗ trợ tài chính.
Theo đó, thủ đoạn chính là cho vay không thế chấp, cho vay dưới hình thức huy động vốn, góp vốn, góp tài sản kinh doanh. Cách thức là dụ dỗ, lôi kéo công nhân vay tiền trực tiếp hoặc qua ứng dụng, mạng xã hội với lãi suất cao bất thường. Trong 3 năm qua, Bộ Công an đã phát hiện xử lý 2.740 vụ việc với gần 5.000 đối tượng, khởi tố gần 2.000 vụ với gần 4.000 bị can, trong đó có hơn 1.000 vụ cho vay nặng lãi với nhiều bị hại là công nhân.
“Có trường hợp lãi suất 90-100%/tháng, thậm chí lên tới 700-1.000%/tháng. Trong quá trình đó, tín dụng đen sử dụng nhiều thủ đoạn như đe dọa, khủng bố tinh thần, chiếm đoạt tài sản tiền lương trả qua ATM”, tướng Quang nói.
Về phía Ngân hàng Nhà nước, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, tín dụng đen là vấn đề xã hội rất quan tâm, Đảng, Nhà nước và Chính phủ rất quan tâm đến dẹp bỏ tín dụng đen trong đời sống xã hội.
“Qua kiến nghị của chị Trần Thị Toan, chúng tôi thấy rằng rất cần chia sẻ với người lao động bị vướng vào tín dụng đen đã ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống”, ông Đào Minh Tú nói
Phó Thống đốc thông tin, liên quan tín dụng đen, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt, rất nhiều biện pháp của các cơ quan chức năng như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Công an cũng như của các địa phương đã vào cuộc tích cực. Trong thời gian qua đã dẹp bỏ được nhiều tổ chức, cá nhân lợi dụng hoạt động tín dụng đen dưới nhiều hình thức, đã giảm nhiều câu chuyện đau lòng nhưng tín dụng đen hiện vẫn đang diễn ra tại một số địa phương.
Ông Tú thấy rằng phải có trách nhiệm khi người dân tiếp cận tín dụng đen mà không tiếp cận được nguồn vốn chính thức. Ông Tú cho biết: “Trong thời gian gần đây, chúng tôi đã cùng Bộ Công an nghiên cứu vì sao tín dụng đen vẫn có đất để tồn tại. Điều này xuất phát từ hai phía, trước hết là vẫn còn nhu cầu vay vốn của người lao động, nhất là vùng sâu, xa, vùng khó khăn, từ đó dẫn đến khi có cầu ắt có cung, tín dụng đen có đất để hoành hành. Chúng tôi nhận thức phải làm rõ hai vấn đề này”.
Cũng theo ông Đào Minh Tú: Thứ nhất là cần làm rõ nhu cầu vay chính đáng của người dân, khi họ có nhu cầu vay tín dụng ở những món nhỏ, lẻ cho sinh hoạt hàng ngày thì cần có nguồn tín dụng chính thức đáp ứng. Phần này là thuộc trách nhiệm Ngân hàng Nhà nước cùng các cấp chính quyền triển khai.
Thứ hai là nhu cầu vay tín dụng nhưng không chính đáng để phục vụ nhu cầu bất chính là hoạt động lô đề, cá độ hay những tệ nạn xã hội, phần đó rõ ràng các cơ quan chức năng phải trấn áp, dẹp bỏ kể cả cầu và cung.
Về phía Ngân hàng Nhà nước, trong thời gian qua đã tăng cường cung ứng dịch vụ, cho vay tiêu dùng đến mọi đối tượng, đặc biệt vùng sâu, xa, vùng khó khăn. Ngay cách đây 2 tuần, tại hội nghị đối thoại với nông dân ở Sơn La, Thủ tướng đã chỉ đạo tăng cường hơn nội dung này.
Ông Tú thông tin, Ngân hàng Nhà nước đang hoàn thiện thêm hành lang pháp lý, tạo điều kiện cho các ngân hàng mạnh dạn cho vay với chủ trương là cho vay, phát triển thị trường nhỏ lẻ; thứ hai là sử dụng biện pháp công nghệ tạo điều kiện thuận lợi cho người vay tiếp cận nguồn vốn; tăng cường cho ngân hàng chủ động tiếp cận nhu cầu vay của người dân.
Cũng cách đây 2 tuần, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tăng cường tín dụng tài chính vi mô, tạo điều kiện cho người yếu thế tiếp cận tín dụng tài chính ngân hàng. Ở phần này tất cả các hệ thống ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng có quy mô lớn, tổ chức tín dụng hợp tác đang hoạt động tại 57 tỉnh, thành phố và các công ty tài chính cũng như 420 chương trình, dự án vi mô tại các tỉnh, thành phố đang hoạt động tích cực.
“Chúng tôi sẽ đẩy mạnh tín dụng toàn diện này để tăng cường khả năng tiếp cận của người dân nói chung, công nhân và nông dân nói riêng”, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước khẳng định.
Ngoài ra, đại diện của Ngân hàng Nhà nước cho biết thêm: “Ngay tại đây, chúng tôi đã chỉ đạo 2 công ty thuộc 2 ngân hàng thương mại lớn: FE CREDIT là công ty tài chính thuộc ngân hàng VPBank và Công ty thuộc HDBank cam kết mỗi ngân hàng có gói 10.000 tỷ với lãi suất bằng 50% lãi suất thị trường hiện nay để cho vay đến tất cả nhu cầu chính đáng của công nhân.
Để làm được điều này, về phía Ngân hàng Nhà nước sẽ giám sát cho vay để đạt được nhu cầu chính đáng của công nhân. Ngân hàng Nhà nước rất mong có sự phối hợp của Liên đoàn Lao động Việt cùng phối hợp để cho vay đúng đối tượng, quản lý được khoản tiền vay, cho vay đúng mục đích với mức lãi suất bằng 50% lãi suất hiện nay”, ông Đào Minh Tú nói.
Cùng trao đổi về nội dung này, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang cho biết, vấn đề này có liên quan tới mạng lưới bán lẻ của các ngân hàng thương mại. Hiện nay nhiều ngân hàng thương mại chưa chú trọng vào các khu công nghiệp, chưa có các phòng giao dịch tại các khu công nghiệp. Do vậy, công nhân chưa tiếp cận được.
Ông phân tích, trong thời gian vừa qua, ngân hàng thương mại thường khoán cho các nhân viên tín dụng, đa phần nhân viên tín dụng phát triển tại các doanh nghiệp. Do vậy, mảng bán lẻ của các ngân hàng thương mại tại các khu công nghiệp chưa phát triển. Cùng với đó, chi phí thành lập phòng giao dịch tại các khu công nghiệp thì tốn kém do vậy các ngân hàng thương mại chưa chú trọng.
Ông Nguyễn Đình Khang cho biết, tổ chức Công đoàn có phối hợp với một số công ty tài chính tiêu dùng để phối hợp với Công đoàn cơ sở phát triển mạng lưới bán lẻ ở các khu công nghiệp. Tuy nhiên, các công ty tiêu dùng có lãi suất còn cao.
Sau khi nghe cuộc trao đổi, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đề nghị Ngân hàng Nhà nước phải nghiên cứu chính sách tín dụng, cho vay phù hợp để phòng, ngừa tín dụng đen. Bộ Công an phải nắm chắc tình hình, xử lý nhanh, kịp thời những đối tượng vi phạm và ngăn chặn kịp thời những hậu quả xấu tác động tới nền kinh tế và công nhân lao động.
Tuấn Việt