Hotline: 
Không ít người lao động, đặc biệt là lao động trẻ, phản ánh tình trạng gửi hàng chục, thậm chí hàng trăm hồ sơ xin việc nhưng không nhận được phản hồi. Thực tế này đặt ra câu hỏi: thất nghiệp xuất phát từ sự suy yếu của thị trường hay từ chính sự lệch pha giữa người lao động và nhu cầu tuyển dụng?
Thị trường lao động phục hồi nhưng cung cầu vẫn “lệch pha”
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong 6 tháng đầu năm 2025, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên đạt khoảng 53 triệu người; số người có việc làm khoảng 51,9 triệu người, tăng hơn 538 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động ở mức 2,22%, tiếp tục duy trì ở ngưỡng thấp so với nhiều quốc gia trong khu vực. Tuy nhiên, các chỉ số này chưa phản ánh đầy đủ những khó khăn mà người lao động đang đối mặt.
Một trong những nguyên nhân chính khiến nhiều người gửi CV nhưng không được phản hồi là sự lệch pha giữa cung cầu lao động. Ảnh: Minh hoạ
Thực tế, theo báo cáo thị trường lao động quý III/2025, tỷ lệ thất nghiệp trong nhóm thanh niên (15–24 tuổi) vẫn ở mức cao, khoảng 8–9%, cao gấp gần 4 lần tỷ lệ chung. Bên cạnh đó, Việt Nam hiện có khoảng 1,6 triệu thanh niên thuộc nhóm “không đi học, không đi làm và không tham gia đào tạo” chiếm hơn 11% tổng số thanh niên. Đây là nhóm dễ bị tổn thương trước những biến động của thị trường lao động.
Một trong những nguyên nhân khiến nhiều người gửi CV nhưng không được phản hồi là sự lệch pha giữa cung và cầu lao động. Trong khi người lao động, đặc biệt là sinh viên mới ra trường, tập trung vào các ngành “hot” như truyền thông, marketing, tài chính, công nghệ thông tin…, thì nhu cầu tuyển dụng thực tế của doanh nghiệp lại đang dịch chuyển theo hướng chọn lọc và chuyên sâu hơn. Nhiều doanh nghiệp muốn tuyển “thợ” chứ không tuyển “thầy”. Có nghĩa là họ cần lao động thực chiến chứ không dựa nhiều vào bằng cấp được xác nhận trong hồ sơ xin việc.
Quá trình chuyển đổi số, tự động hóa và ứng dụng trí tuệ nhân tạo khiến nhiều vị trí mang tính hỗ trợ, hành chính, lặp lại dần thu hẹp. Doanh nghiệp ưu tiên tuyển dụng lao động có khả năng làm việc đa nhiệm, thích ứng nhanh và tạo ra giá trị ngay. Điều này khiến không ít hồ sơ bị loại từ vòng đầu dù người lao động có bằng cấp đầy đủ.
Thiếu kỹ năng chính là hạn chế
Theo thống kê, tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ hiện đạt khoảng 29%. Tuy nhiên, chất lượng kỹ năng và mức độ phù hợp với yêu cầu thực tế của doanh nghiệp vẫn là khoảng trống lớn. Đây chính là nguyên nhân khiến hiện tượng “thừa lao động nhưng thiếu nhân lực phù hợp” tiếp tục kéo dài.
Một điểm sáng của thị trường lao động là thu nhập bình quân của người lao động tiếp tục tăng. Trong 6 tháng đầu năm 2025, thu nhập bình quân đạt khoảng 8,3 triệu đồng/tháng, tăng trên 10% so với cùng kỳ năm trước. Tuy vậy, mức tăng này không phân bổ đồng đều giữa các nhóm lao động.
Điều này phản ánh thực tế thị trường lao động phục hồi và tăng trưởng tốt. Như vậy, đúng ra cơ hội việc làm cao. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, khoảng cách thu nhập giữa khu vực thành thị và nông thôn, giữa lao động có kỹ năng và lao động giản đơn vẫn còn lớn. Điều này khiến nhiều người lao động, dù có việc làm, vẫn cảm thấy áp lực tài chính và thiếu động lực gắn bó lâu dài với công việc. Thường xuyên “nhảy việc” hoặc quá tự tin với bằng cấp, cũng là điểm hạn chế trong quá trình tìm kiếm công việc mới.
Tái định vị bản thân để không bị “bỏ lại phía sau”
Các chuyên gia lao động cho rằng, trong bối cảnh thị trường liên tục biến động, người lao động không thể chỉ chờ cơ hội mà cần chủ động tái định vị bản thân. Việc nâng cao kỹ năng số, ngoại ngữ, kỹ năng mềm và khả năng thích ứng đang trở thành yêu cầu bắt buộc.
Bên cạnh đó, xu hướng làm việc linh hoạt, bán thời gian hoặc theo dự án ngày càng phổ biến, được xem như “vùng đệm” giúp người lao động duy trì thu nhập, tích lũy kinh nghiệm và giữ nhịp tham gia thị trường lao động. Không ít người trẻ chấp nhận khởi đầu bằng việc làm thời vụ hoặc freelance.
Ở góc độ kinh tế – xã hội, thất nghiệp không hẳn là thất bại cá nhân mà là một trạng thái mang tính chu kỳ của thị trường lao động. Trong giai đoạn điều chỉnh, khả năng thích ứng và tinh thần học hỏi trở thành yếu tố quyết định.
Khi nền kinh tế phục hồi mạnh hơn, những lao động chủ động nâng cao kỹ năng và linh hoạt trong lựa chọn nghề nghiệp sẽ là nhóm nắm bắt cơ hội sớm nhất. Do đó, thay vì chỉ đặt câu hỏi “vì sao gửi nhiều CV vẫn thất nghiệp”, điều quan trọng hơn là mỗi người cần tự trả lời: mình đã sẵn sàng thay đổi để phù hợp với thị trường lao động hay chưa.
Hoài Ngân (tổng hợp)
Bài liên quan
Comments are closed.