Hotline: 
Năm 2025, thị trường lao động Việt Nam ghi nhận nhiều chuyển biến quan trọng trong bối cảnh kinh tế dần phục hồi, doanh nghiệp tái cơ cấu mạnh mẽ và yêu cầu về chất lượng nguồn nhân lực ngày càng cao.
Nghề nghiệp và Cuộc sống điểm lại 6 vấn đề nổi bật phản ánh rõ xu hướng và động lực của thị trường lao động năm 2025.
Thị trường lao động khởi sắc, thu nhập bình quân người lao động tiếp tục tăng
Một trong những tín hiệu tích cực rõ nét nhất của năm 2025 là thu nhập bình quân của người lao động tiếp tục được cải thiện.
Các báo cáo tổng kết cuối năm cho thấy tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động khoảng 2,22%, thiếu việc làm giảm; thu nhập bình quân tháng năm 2025 đạt khoảng 8,31 triệu đồng, tăng so với năm trước. Đây là dữ kiện quan trọng để phản ánh sức chịu đựng của thị trường lao động trước biến động đơn hàng và chi phí sinh hoạt trong thời gian khó khăn.
Sự phục hồi của sản xuất kinh doanh, đặc biệt ở các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, logistics và công nghệ, đã góp phần kéo mặt bằng tiền lương đi lên.
Thị trường lao động Việt Nam chứng kiến chuyển dịch đáng kể về cơ cấu và địa bàn . Ảnh: Minh hoạ
Việc làm phục hồi nhưng thiếu lao động có tay nghề
Cùng với đà phục hồi kinh tế, nhu cầu tuyển dụng trong nhiều ngành nghề tăng trở lại. Tuy nhiên, thị trường lao động tiếp tục đối mặt nghịch lý “thừa – thiếu” khi nhiều doanh nghiệp gặp khó trong tuyển dụng lao động có tay nghề, trong khi một bộ phận lao động phổ thông vẫn khó tìm được việc làm ổn định.
Các lĩnh vực như chế biến, chế tạo, điện tử, cơ khí, logistics, y tế, chăm sóc xã hội đều có nhu cầu nhân lực lớn nhưng yêu cầu ngày càng cao về kỹ năng nghề, kỷ luật lao động và khả năng thích ứng. Thực trạng này cho thấy khoảng cách giữa đào tạo và nhu cầu thị trường vẫn còn đáng kể, đòi hỏi tăng cường đào tạo lại, nâng cao kỹ năng và gắn kết chặt chẽ hơn giữa cơ sở đào tạo với doanh nghiệp.
Xuất khẩu lao động tiếp tục là “điểm sáng”
Năm 2025, xuất khẩu lao động tiếp tục là một trong những trụ cột quan trọng góp phần giải quyết việc làm và tạo thu nhập cho người lao động.
Năm 2025, Việt Nam có hơn 144.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài, vượt 111% kế hoạch đặt ra (kế hoạch là 130.000 lao động). Các thị trường truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan tiếp tục duy trì nhu cầu ổn định, đồng thời mở ra thêm cơ hội tại một số quốc gia châu Âu và Trung Đông.
Xu hướng “ra nước ngoài” vì thu nhập tốt hơn đặt ra nhu cầu siết chất lượng phái cử, chuẩn hóa đào tạo trước xuất cảnh và cơ chế hỗ trợ pháp lý khi phát sinh tranh chấp ở thị trường tiếp nhận. Yêu cầu tuyển chọn cũng ngày càng khắt khe, đặc biệt về tay nghề, ngoại ngữ và ý thức kỷ luật.
Dịch chuyển lao động linh hoạt
Bên cạnh yếu tố việc làm, thị trường lao động Việt Nam còn chứng kiến chuyển dịch đáng kể về cơ cấu và địa bàn lao động trong nước. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, khoảng 40% lao động di cư từ khu vực nông thôn đến các thành phố lớn, tập trung phần lớn ở nhóm tuổi 18–35, phục vụ cho ngành dịch vụ, công nghiệp và logistics.
Đồng thời, cơ cấu lao động cũng thay đổi rõ rệt: tỷ lệ lao động nông nghiệp giảm, trong khi lao động trong khu vực dịch vụ và công nghiệp tăng, phản ánh xu hướng đô thị hóa và nhu cầu về kỹ năng mới trong nền kinh tế số.
Ngay quý I/2025, lao động trong ngành nông, lâm nghiệp, thủy sản giảm hơn 300.000 người so với cùng kỳ, trong khi lao động trong công nghiệp, xây dựng và dịch vụ tăng tương ứng 262.000 và 575.000 người.
Trong năm 2025, Chính phủ thực hiện tinh giản biên chế mạnh mẽ: Con số cập nhật đến 31/7/2025, gần 90.000 công chức, viên chức và người lao động trong khu vực công đã được tinh giản theo lộ trình nâng cao hiệu quả bộ máy.
Sự dịch chuyển lao động khu vực công–tư, nhu cầu tái đào tạo, áp lực an sinh/chính sách chuyển đổi nghề là những vấn đề nổi bật vào khoảng 6 tháng cuối năm 2025.
Chuyển đổi số tạo động lực tái cấu trúc thị trường lao động
Chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo tiếp tục tác động mạnh mẽ đến cơ cấu việc làm trong năm 2025. Nhiều công việc hành chính, văn phòng, kế toán, chăm sóc khách hàng truyền thống dần được tự động hóa, trong khi nhu cầu về lao động có kỹ năng số, tư duy phân tích và khả năng làm việc linh hoạt gia tăng.
Ở góc độ chính sách, chuyển đổi số trong lĩnh vực lao động – việc làm đã được xác định là một trụ cột quan trọng trong Chiến lược chuyển đổi số quốc gia theo Quyết định 749/QĐ-TTg. Theo đó, phát triển nguồn nhân lực số, nâng cao kỹ năng nghề gắn với công nghệ, dữ liệu và tự động hóa được xem là điều kiện then chốt để nâng cao năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia
Đề án nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021–2030 (Quyết định 146/QĐ-TTg) cũng đặt mục tiêu đẩy mạnh đào tạo lại, đào tạo thường xuyên cho người lao động, nhất là nhóm chịu tác động bởi tự động hóa và chuyển đổi số. Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp được yêu cầu tăng cường liên kết doanh nghiệp, cập nhật chương trình theo nhu cầu thực tiễn thị trường.
Chính sách an sinh và việc làm, tiền lương, BHXH tiếp tục được hoàn thiện
Cùng với những biến động của thị trường, hệ thống chính sách an sinh và việc làm tiếp tục được hoàn thiện theo hướng bao trùm và linh hoạt hơn. Các chính sách về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, hỗ trợ đào tạo nghề, kết nối việc làm được điều chỉnh nhằm hỗ trợ tốt hơn cho người lao động trong bối cảnh chuyển đổi.
Năm 2025, các chính sách bắt đầu tác động rõ hơn tới đời sống lao động. Về lương tối thiểu vùng, khung áp dụng đang theo Nghị định 74/2024/NĐ-CP (hiệu lực từ 01/7/2024) và tiếp tục là căn cứ cho 2025, với mức tối thiểu tháng lần lượt 4,96 – 4,41 – 3,86 – 3,45 triệu đồng theo 4 vùng (kèm mức tối thiểu giờ).
Đáng chú ý, từ 01/7/2025, khi Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (số 41/2024/QH15) có hiệu lực, một điểm mới được nhắc nhiều là chuyển cách tính theo “lương cơ sở” sang “mức tham chiếu” cho một số nội dung đóng – hưởng.
Việc tăng cường vai trò của các trung tâm dịch vụ việc làm, mở rộng tư vấn nghề nghiệp và hỗ trợ chuyển đổi việc làm được xem là giải pháp quan trọng để bảo đảm an sinh xã hội. Đây cũng là nền tảng giúp thị trường lao động phát triển ổn định, bền vững trong giai đoạn tới.
Hà Lam
Bài liên quan
Comments are closed.