Hưởng ứng xu hướng phát triển du lịch có trách nhiệm gắn với bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ động vật hoang dã (ĐVHD), 150 hướng dẫn viên du lịch (HDVDL) và nhà quản trị lữ hành (NQTLH) đã tham gia khóa tập huấn về du lịch có trách nhiệm gắn với bảo tồn ĐVHD, do WWF-Việt Nam, Sở Du lịch và Hiệp hội Du lịch Hà Nội phối hợp thực hiện.
Cung cấp kiến thức, kết nối và đồng hành nhằm đẩy mạnh lan tỏa thông tin nói không với buôn bán ngà voi và sản phẩm ĐVHD nguy cấp, giúp du khách thay đổi hành vi, giảm cầu tiêu thụ, mua bán sản phẩm từ ĐVHD nguy cấp là các mục tiêu của khóa tập huấn. Trên tinh thần đó, Câu lạc bộ giao lưu trực tuyến, gồm các thành viên là HDVDL và NQTLH “Nói không với ngà voi và sản phẩm ĐVHD nguy cấp”, được thành lập ngay sau khi lớp tập huấn kết thúc.
Chương trình tập huấn 4 ngày, từ 22-25/06/2022, các học viên được chia thành 3 lớp, thời gian tập huấn của mỗi lớp diễn ra trong một ngày tại Hà Nội. Ngày cuối, 25/06, kết thúc khóa tập huấn, HDVDL và NQTLH được tham quan, trải nghiệm thực tế tại Khu du lịch Vườn chim Thung Nham, tỉnh Ninh Bình. Tham gia lớp tập huấn, các học viên được trang bị các kiến thức về du lịch có trách nhiệm và bảo tồn ĐVHD; thực trạng buôn bán trái pháp luật ĐVHD và dẫn chứng về buôn bán trái pháp luật ĐVHD thông qua kênh du lịch; nhận diện những rủi ro liên quan đến hành vi giới thiệu, môi giới mua bán các sản phẩm ĐVHD.
Đặc biệt, một số mô hình tốt, bài học hay về thực hiện du lịch có trách nhiệm gắn với bảo tồn thiên nhiên và ĐVHD trên thế giới và Việt Nam cũng được chia sẻ tại lớp học.
Khác với các khóa tập huấn truyền thống, thông tin được cung cấp một chiều, học viên tham dự tập huấn lần này được khuyến khích trao đổi, thảo luận nhóm và trình bày quan điểm cá nhân về các vấn đề liên quan đến du lịch có trách nhiệm và bảo tồn ĐVHD. Qua tương tác với các chuyên gia bảo tồn, chuyên gia du lịch trong nước và quốc tế, học viên trực tiếp tham gia giải quyết các tình huống thực tế, tự rút ra bài học và cùng cam kết bảo tồn ĐVHD.
“Thông qua khóa tập huấn, chúng tôi mong đợi mỗi HDVDL và NQTLH đến từ các công ty du lịch trên địa bàn Hà Nội sẽ trở thành một đại sứ thiện chí thúc đẩy và truyền tải thông điệp về du lịch có trách nhiệm đến với du khách, hỗ trợ bảo tồn thiên nhiên, ĐVHD, tích cực tham gia vào cuộc đấu tranh chống buôn bán trái pháp luật các sản phẩm có nguồn gốc từ ĐVHD như ngà voi, sừng tê giác,” bà Nguyễn Đào Ngọc Vân, Quản lý Chương trình Chống Buôn bán Các loài Hoang dã của WWF-Việt Nam cho biết.
Trong bối cảnh ngành du lịch đang dốc toàn lực để nhanh chóng phục hồi, hướng đến mục tiêu trong năm 2022 có thể đón 5 triệu lượt khách quốc tế, công tác phòng chống vi phạm pháp luật liên quan đến ĐVHD lại càng được đặt ra như một vấn đề cấp bách. Phát triển du lịch làm gia tăng lượng khách đến các điểm tham quan du lịch, và do đó cũng gia tăng nhu cầu sử dụng tài nguyên, gây áp lực lên môi trường và hệ sinh thái. Trong khi đó, một bộ phận không nhỏ du khách có xu hướng thích mua sắm các sản phẩm có nguồn gốc từ ĐVHD.
Nghiên cứu của WWF và GlobeScan cho thấy, cứ 10 du khách thì có một du khách cho biết họ có kế hoạch mua ngà voi trước khi đi du lịch tại các nước châu Á như Lào, Campuchia, Thái Lan và Việt Nam.
Trong khi đó, một số HDVDL muốn làm hài lòng du khách và lấy lại doanh thu đã mất trong thời gian dịch bệnh, nên muốn giới thiệu cho du khách mua những sản phẩm có nguồn gốc từ ĐVHD. Nhu cầu này vô tình đẩy họ vào hoạt động mua, bán bất hợp pháp ĐVHD.
Nhiều du khách cũng không biết các sản phẩm như ngà voi, sừng tê giác bị cấm mua, bán, vận chuyển ở Việt Nam, nên cũng rất dễ gặp các rủi ro về pháp lý. Từ những lý do trên, WWF-Việt Nam mong muốn phối hợp với Sở Du lịch và Hiệp hội Du lịch Hà Nội tổ chức các khóa tập huấn nhằm nâng cao nhận thức cho HDVDL và nhà quản trị lữ hành về những nội dung liên quan,” Bà Vân giải thích.
Thực trạng buôn bán trái pháp luật ĐVHD và Việt Nam trở thành thị trường trung chuyển và tiêu thụ ngà voi lớn nhất thế giới cũng gây suy giảm quần thể loài voi và các loài ĐVHD trong tự nhiên, gây tình trạng rừng “rỗng” không còn bóng thú. Hệ lụy tất yếu dẫn tới mất đi cảnh quan thiên nhiên và các điểm du lịch sinh thái quan trọng. Đây cũng chính là nguồn tài nguyên mà ngành du lịch đang dựa vào để thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.
“Thông qua tập huấn, nhận thức của HDVDL và NQTLH được nâng cao, từ đó tác động đến hành vi của du khách có ảnh hưởng tiêu cực đến quần thể ĐVHD. Hoạt động có ý nghĩa thiết thực trong bối cảnh ngành du lịch đang hướng đến mục tiêu phát triển du lịch có trách nhiệm với môi trường, kinh tế, xã hội. Chúng tôi ủng hộ sáng kiến của WWF-Việt Nam về việc tổ chức các khóa tập huấn cho đối tượng hướng dẫn viên và nhà quản trị lữ hành về du lịch có trách nhiệm gắn với bảo tồn thiên nhiên, ĐVHD,” Bà Trịnh Thị Mỹ Nghệ, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Hà Nội cho biết.
Với mục tiêu cùng chung tay bảo tồn thiên nhiên, ĐVHD, góp phần thực hiện du lịch có trách nhiệm với môi trường thiên nhiên, Câu lạc bộ giao lưu trực tuyến “Nói không với ngà voi và sản phẩm ĐVHD nguy cấp” cũng được ra đời trên giao diện Zalo. Câu lạc bộ được trực tiếp quản lý bởi những học viên xuất sắc của các lớp tập huấn, là nơi các thành viên câu lạc bộ có thể trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy thực hiện du lịch có trách nhiệm và bảo tồn ĐVHD.
Ngô Diệp