Hotline: 
Tại phiên họp thứ tư của Ban Chỉ đạo rà soát và tổ chức thực hiện việc xử lý vướng mắc trong hệ thống pháp luật vào chiều ngày 29/12, Thủ tướng đã đưa ra một số chỉ đạo quan trọng, trong đó nhấn mạnh việc cải cách tư duy quản lý nhà nước, tạo không gian cho sáng tạo và phát triển doanh nghiệp, và thúc đẩy cải thiện môi trường pháp lý để phục vụ phát triển kinh tế.
Trong phần phát biểu của mình, Thủ tướng đã chỉ rõ rằng cần phải dứt khoát loại bỏ tư duy “không biết mà vẫn quản, không quản được thì cấm”, một tư duy cũ kỹ mà lâu nay vẫn tồn tại trong cách thức quản lý nhà nước. Thay vào đó, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan chức năng và chính quyền các cấp quán triệt một tư duy hoàn toàn mới: “ai quản lý tốt nhất thì giao”. Theo đó, các cơ quan, tổ chức nhà nước cần phải tin tưởng và giao quyền cho các bên thực hiện công việc mà họ có năng lực và kinh nghiệm, thay vì giữ chặt quyền lực và áp đặt những quy định cứng nhắc.
Một trong những điểm mấu chốt mà Thủ tướng Phạm Minh Chính đặc biệt nhấn mạnh là nguyên tắc “người dân và doanh nghiệp được làm những gì mà luật không cấm”. Đây là một quan điểm phát triển theo hướng tạo điều kiện cho sự sáng tạo, đổi mới và tự do phát triển của cá nhân và doanh nghiệp. Nếu như trước đây, trong một số trường hợp, việc làm gì đó của người dân hay doanh nghiệp có thể bị cấm đoán nếu không có quy định pháp lý rõ ràng, thì nay Thủ tướng yêu cầu phải chuyển hướng. Cái gì mà pháp luật không cấm, thì người dân và doanh nghiệp phải được tự do thực hiện mà không bị cản trở.
Thủ tướng cũng cho rằng, những điều gì cần phải cấm hoặc quản lý chặt chẽ, thì phải đưa ra rõ ràng trong luật. Cái gì không cấm, phải tạo ra không gian để doanh nghiệp và người dân có thể sáng tạo, phát triển. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một môi trường pháp lý minh bạch, thông thoáng, giúp cho các doanh nghiệp có thể hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời kích thích sự sáng tạo và đổi mới.
Điều này đặc biệt có ý nghĩa trong bối cảnh hiện nay, khi các doanh nghiệp và người dân cần được khuyến khích để làm những điều mà họ có thể làm tốt hơn, thay vì Nhà nước can thiệp quá sâu vào những lĩnh vực mà họ có thể tự thực hiện một cách hiệu quả. Theo Thủ tướng, chính quyền cần phải phân định rõ ràng giữa những việc mà Nhà nước cần làm và những việc mà doanh nghiệp, người dân có thể đảm nhận. Đặc biệt, Nhà nước phải giảm bớt can thiệp, không làm thay những công việc mà các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân có thể làm tốt hơn.
Thủ tướng cũng yêu cầu các cơ quan nhà nước tập trung vào những nhiệm vụ cốt lõi như xây dựng chiến lược, quy hoạch, pháp luật và chính sách để kiến tạo môi trường phát triển cho nền kinh tế. Chính quyền cần phải đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và phân bổ nguồn lực một cách hợp lý, để đảm bảo rằng các cấp, các ngành có thể thực hiện nhiệm vụ của mình với hiệu quả cao nhất. Đặc biệt, các địa phương cần được trao quyền chủ động trong việc giải quyết các vấn đề địa phương, thay vì phải chờ đợi quyết định từ Trung ương.
Ngoài ra, Thủ tướng cũng chỉ ra rằng Nhà nước cần phải có những công cụ giám sát, kiểm tra hiệu quả thực thi chính sách và pháp luật, đồng thời kiểm soát quyền lực để ngăn ngừa việc lạm dụng quyền lực. Việc phân cấp rõ ràng về trách nhiệm và quyền hạn sẽ giúp giảm thiểu tình trạng quản lý chồng chéo, rườm rà và đảm bảo hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước.
Bên cạnh việc cải cách tư duy quản lý, Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành và cơ quan chức năng tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, đặc biệt là những văn bản liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy, để đảm bảo tính hiệu lực, hiệu quả và không có khoảng trống pháp lý. Các cơ quan cần xây dựng và hoàn thiện các văn bản pháp lý một cách kịp thời, không để xảy ra sự gián đoạn trong hoạt động của bộ máy nhà nước.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Tư pháp chủ trì việc xây dựng và trình Quốc hội ban hành nghị quyết về xử lý các vấn đề vướng mắc liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy. Cùng với đó, Bộ Nội vụ cần chủ trì xây dựng các dự án luật sửa đổi, bổ sung, đặc biệt là các luật liên quan đến tổ chức bộ máy của Chính phủ và chính quyền địa phương. Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ Tài chính hoàn thiện dự thảo Luật Quản lý và Đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, và yêu cầu các bộ, ngành khẩn trương trình các dự thảo này lên Chính phủ trong tháng 1/2025.
Một trong những mục tiêu quan trọng mà Thủ tướng đặt ra là tiếp tục thúc đẩy các sáng kiến đổi mới trong công tác quản lý nhà nước, đặc biệt là trong việc ứng dụng công nghệ số để giảm thiểu chi phí, thời gian và nâng cao hiệu quả công việc. Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ ngành phải chú trọng xây dựng cơ sở dữ liệu để phát triển trí tuệ nhân tạo, phục vụ cho việc hoạch định chính sách và quản lý nhà nước. Việc chuyển đổi số không chỉ giúp giảm thiểu thủ tục hành chính mà còn nâng cao chất lượng công tác quản lý, đồng thời giảm thiểu phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.
Cuối cùng, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành phải chủ động, tích cực thực hiện các nhiệm vụ thuộc phạm vi trách nhiệm của Ban Chỉ đạo và phải báo cáo kết quả thực hiện định kỳ. Ông cũng khẳng định việc khen thưởng và tôn vinh các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác xây dựng pháp luật sẽ là động lực để tiếp tục thúc đẩy các hoạt động cải cách pháp lý trong thời gian tới.
Tất cả các chỉ đạo này của Thủ tướng nhằm tạo ra một môi trường pháp lý thông thoáng, thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp, tạo cơ hội cho sáng tạo và đổi mới, đồng thời xây dựng một chính phủ kiến tạo và hành động hiệu quả.
Bảo Minh