Hotline: 
Ngân sách này ở mức cao nhất trong số các quốc gia Samsung đầu tư, tương xứng với tầm quan trọng của Việt Nam; thông qua các dự án như đào tạo khoa học công nghệ, nuôi dưỡng nhân tài công nghệ, hỗ trợ học tập cho các trẻ em có hoàn cảnh khó khăn…
Đây là thông tin được ông Choi Joo Ho, Tổng giám đốc Tổ hợp Samsung Việt Nam khẳng định tại Hội thảo “Cộng hưởng sức mạnh đầu tư vì một Việt Nam thịnh vượng” do Báo Đầu tư tổ chức ngày 15/5.
Diễn đàn có sự tham dự của hơn 300 đại biểu là đại diện các bộ, ban ngành; tổ chức quốc tế, đại diện các hiệp hội nước ngoài tại Việt Nam cùng cộng đồng doanh nghiệp – nhà đầu tư trong nước và quốc tế.
Dù vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam đang trong xu hướng chậm lại, do ảnh hưởng kéo dài của đại dịch COVID-19, do tình hình thế giới và khu vực đang diễn biến nhanh, phức tạp và khó lường…, song trong hơn 5 năm qua, kể từ sau khi Việt Nam tổng kết 30 năm thu hút đầu tư nước ngoài, dòng chảy của nguồn lực này vẫn không ngừng gia tăng.
Trên chặng đường 35 năm thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Việt Nam, Samsung là doanh nghiệp có lịch sử hoạt động hơn 15 năm. Đây cũng là doanh nghiệp FDI được đánh giá là mô hình đầu tư thành công bậc nhất.
Phát biểu tại Hội thảo này, ông Choi Joo Ho – Tổng giám đốc Tổ hợp Samsung Việt Nam khẳng định, Việt Nam và Samsung đã viết nên “một câu chuyện thành công đáng nhớ về việc đôi bên cùng thắng”.
Samsung chính thức đầu tư vào Việt Nam năm 2008 với việc xây dựng nhà máy sản xuất điện thoại di động tại tỉnh Bắc Ninh. Sau đó, thông qua các hoạt động đầu tư liên tục tại Thái Nguyên, Hà Nội, TP.HCM. Hiện nay, Samsung đang vận hành 6 nhà máy, 1 pháp nhân bán hàng, 1 trung tâm nghiên cứu và phát triển. Lũy kế đầu tư tính đến cuối năm 2022 lên tới 20 tỷ USD.
Hiện tại, hơn 50% điện thoại của Samsung bán trên toàn thế giới là sản phẩm “Made in Vietnam” được sản xuất tại chính Việt Nam. Qua đó, Việt Nam đã phát triển nhảy vọt trở thành quốc gia trọng điểm toàn cầu sản xuất điện thoại di động ra toàn thế giới.
Bên cạnh đó, hàng năm Samsung đang phụ trách khoảng 20% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam, tạo ra công ăn việc làm có chất lượng cho khoảng 300 ngàn người lao động một cách trực tiếp và gián tiếp. Qua đó, góp phần vào ổn định cuộc sống, sinh hoạt cho người dân Việt Nam.
Đặc biệt, sau sự góp mặt của Samsung, hai tỉnh Bắc Ninh và Thái nguyên, nơi vốn phụ thuộc nhiều vào nông nghiệp đã thay đổi hoàn toàn – đưa hai địa phương trở thành cứ điểm sản xuất chính của thiết bị công nghệ thông tin và đạt được những bước tiến nhảy vọt trở thành các địa phương top đầu Việt Nam về tổng sản phẩm trên địa bàn.
“Thành công này của Samsung có được là nhờ sự hỗ trợ toàn diện của chính phủ Việt Nam và chính quyền của các địa phương”, Tổng Giám đốc Samsung Việt Nam nhấn mạnh.
Căn nguyên làn sóng FDI vào Việt Nam suy giảm
Cũng tại Hội thảo, chia sẻ về câu chuyện thu hút đầu tư FDI của Việt Nam, ông Đỗ Văn Sử – Phó Cục trưởng Cục Đầu tư Nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) nhớ lại thời điểm năm 2019, Việt Nam từng đặt mục tiêu thu hút FDI vô cùng tham vọng với ước tính mỗi năm từ 30 đến 35 tỷ USD trong giai đoạn 2021 – 2025, giai đoạn 2026 đến 2030 thu hút mỗi năm từ 35 đến 40 tỷ USD.
Tuy nhiên, đại dịch xảy ra, trong 3 năm gần đây, dòng vốn đã chững lại. Năm 2021 FDI biến động chưa nhiều nhưng năm 2022 và 2023 đã có sự suy giảm mạnh tương đối so với trước do COVID-19 và rồi sau đó đến biến động địa chính trị, nền kinh tế châu Âu, châu Mỹ suy giảm tăng trưởng, lạm phát cao.
Trong khoảng 6 tháng cuối năm 2022 và 3 tháng đầu năm 2023, việc sụt giảm các đơn hàng vào Việt Nam đã dẫn đến xuất khẩu giảm sút. Dưới những tác động như vậy, không ngạc nhiên vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài suy giảm. Và Chính phủ đã phải có những động thái quyết liệt để tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất phát triển nhằm bảo vệ công ăn việc làm cho người dân.
Nếu nhìn từ mặt con số các dự án, FDI vào Việt Nam không chững lại hay giảm mà thậm chí vẫn tăng, năm 2021 tăng 16%, năm 2022 tăng 17% còn năm nay tăng 19% trong 3 tháng đầu năm, đấy là nếu xét theo số lượng dự án. Bình quân một dự án FDI vào Việt Nam có quy mô ước tính 15 đến 16 triệu USD/dự án. Thế nhưng để có thể quy mô tổng FDI vào Việt Nam lên nhanh thì cần đến những dự án khổng lồ, từ tỷ USD trở lên.
Như vậy FDI vào Việt Nam giảm là do thiếu vắng “những nhà đầu tư đại bàng” bởi nhiều lý do.
Thứ nhất, họ chịu ảnh hưởng từ sự tác động của thuế tối thiểu toàn cầu. Những tập đoàn lớn chịu ảnh hưởng chính bởi các mức thuế đó, nhà đầu tư toàn cầu đang có những xem xét lại tác động từ các quốc gia thu thuế và quốc gia nhận đầu tư.
Về vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ cũng đã chính thức giao cho Bộ Tài chính rà soát xem xét lại chính sách thuế. Còn Bộ Kế hoạch Đầu tư cũng đã được giao chủ trì chính sách về hỗ trợ nhà đầu tư, tăng đầu tư mới, sau khoảng 2 tháng nữa giải pháp sẽ được hoàn thiện để đảm bảo thúc đẩy đầu tư tối đa.
Thứ hai, yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến đầu tư Việt Nam chính là sự mất giá của đồng tiền bản tệ. Cuối năm 2022, so với đồng USD đồng yên Nhật mất giá 27%, đồng won Hàn Quốc mất giá 22%, với tỷ giá suy giảm như thế, không ngạc nhiên khi mà dù nhà đầu tư chưa có ý định cắt giảm thì đầu tư của họ thực tế đã giảm nếu tính theo tỷ lệ sụt giảm của đồng tiền như trên.
Tuy gần đây, hiện tượng và các yếu tố trên đã giảm đi nhưng nhìn lại cả năm 2022, tác động của xung đột Nga – Ukraine, tỷ giá và vĩ mô thế giới không khỏi ảnh hưởng đến FDI. Nhà đầu tư vì vậy có xu hướng trì hoãn các dự án đầu tư mới.
| Việt Nam được cộng đồng quốc tế đánh giá là một trong những quốc gia đi đầu và đạt nhiều thành tựu quan trọng trong thu hút đầu tư nước ngoài (FDI). Tính đến cuối tháng 4/2023, Việt Nam đã thu hút được gần 446 tỷ USD vốn FDI. Trong đó, gần 280 tỷ USD đã được giải ngân. Nhiều tập đoàn đa quốc gia với công nghệ hiện đại đang mở rộng đầu tư tại Việt Nam, với chất lượng, hiệu quả ngày càng tăng. Với việc tham gia 19/21 ngành trong hệ thống phân ngành kinh tế quốc dân, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã góp phần thúc đẩy doanh nghiệp trong nước không ngừng đổi mới, khơi dậy tinh thần sáng tạo, cộng hưởng sức mạnh nội lực, nâng cao năng lực cạnh tranh, kịp thời nắm bắt cơ hội, cũng như phát huy ngoại lực, nâng cao hiệu quả hợp tác đầu tư, tạo động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế.Số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy, tính từ đầu tháng 1/2018 đến hết ngày 20/4/2023, tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam đạt khoảng 180 tỷ USD, bằng 40,3% tổng vốn đầu tư lũy kế trong hơn 35 năm thu hút đầu tư nước ngoài. Con số này thậm chí còn bằng hơn 56% tổng nguồn lực đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam trong 30 năm, tính đến hết năm 2017. |
Tuấn Việt