Lao động da giày, dệt may chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của “làn sóng” sa thải

Trong tổng số gần 279,5 nghìn người bị thôi việc, mất việc làm (theo báo cáo của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) – lao động của hai ngành da giày, dệt may “góp” hơn 100 nghìn người, chiếm tới hơn 1/3…

Theo dự kiến, vào sáng nay 6/6, Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ – TB & XH) Đào Ngọc Dung sẽ trả lời chất vấn trước Quốc hội trước nhiều vấn đề liên quan đến lao động, việc làm, bảo hiểm xã hội… tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khoá XV.

Trước đó, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đã có báo cáo gửi các đại biểu Quốc hội một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn tại kỳ họp này.

Đáng chú ý, đề cập đến vấn đề “nóng” hiện nay khi hơn nửa triệu lao động mất việc, giảm giờ làm chỉ trong vài tháng đầu năm 2023, lãnh đạo ngành lao động cho biết, diễn biến cuối tháng 4 và tháng 5 về sản xuất kinh doanh đã kéo theo vấn đề lao động, việc làm có diễn biến khó khăn hơn.

Phân tích rõ hơn nguyên nhân, theo Bộ trưởng Dung, kinh tế các nước gặp khó khăn, lạm phát cao, chính sách tiền tệ thắt chặt nên sức mua sụt giảm… khiến nhiều doanh nghiệp trong nước gặp tình trạng hàng tồn kho không xuất được, không có đơn hàng mới.

Bên cạnh đó, theo Bộ trưởng, chi phí sản xuất tăng cao khiến nhiều doanh nghiệp Việt không thể cạnh tranh được, một số thị trường lớn của Việt Nam đặt ra yêu cầu mới về tiêu chuẩn hàng hóa; và có sự thay đổi quan điểm thị hiếu của người tiêu dùng nên các doanh nghiệp gặp khó để sắp xếp lại hoạt động sản xuất, trong khi, sau đại dịch COVID-19 nguồn lực tài chính của các doanh nghiệp không còn đủ để thực hiện.

Lao động chưa qua đào tạo chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ làn sóng sa thải

Theo báo cáo của Bộ LĐ-TB&XH, số lao động trong doanh nghiệp bị ảnh hưởng việc làm lên tới 509.903 người (khoảng 3,4% tổng số lao động trong doanh nghiệp). Trong đó, số lao động thôi việc, mất việc làm là 279.409 người, chiếm 54,79% lao động bị ảnh hưởng.

Trong số gần 280 nghìn lao động bị mất việc, riêng nhân lực ngành dệt may đã lên tới 68.782 người, chiếm gần 1/4 số lao động; kế đến ngành da giày có 31.653 người; sản xuất linh kiện và sản phẩm điện tử 45.075 người…

Xét theo địa phương, số lao động thôi việc, mất việc tập trung ở các tỉnh có khu công nghiệp, khu kinh tế lớn như Bình Dương (71.590 người), Đồng Nai (32.450 người), TP.HCM (44.890 người), Bắc Giang (27.500 người), Bắc Ninh (13.990 người), Hải Dương (16.020 người), Hà Nội (46.860 người).

Kế đến, số lao động giảm giờ làm là 195.039 người (chiếm 38,25% lao động bị ảnh hưởng). Số lao động bị ngừng việc, nghỉ việc không lương là 17.003 người (chiếm 3,33% lao động bị ảnh hưởng). Số lao động tạm hoãn hợp đồng lao động là 8.346 người (chiếm 1,64% lao động bị ảnh hưởng), trong đó nhiều nhất là lao động ngành dệt may với 3.826 người.

Số lao động chưa qua đào tạo (chưa có bằng cấp, chứng chỉ) thôi việc, mất việc nhiều nhất với tỷ lệ 68%. Tỷ lệ lao động là thợ may, thợ lắp ráp thôi việc, mất việc cao nhất (28% lao động là thợ may, 8% lao động là thợ lắp ráp).

Cùng với đó, lao động tại các khu công nghiệp, khu chế xuất bị thôi việc, mất việc nhiều nhất. Theo thống kê, có tới 49% số lao động nộp hồ sơ bảo hiểm thất nghiệp là từ các khu công nghiệp, khu chế xuất.

Cần tập trung vào hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường, tìm kiếm đơn hàng mới

Từ thực tế trên, về các giải pháp tháo gỡ khó khăn trong tạo việc làm cho người lao động hiện nay, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, Bộ này sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật để phát triển đồng bộ các yếu tố của thị trường lao động, nâng cao hiệu quả hoạt động của các định chế trung gian của thị trường, phát triển hệ thống thông tin thị trường lao động.

Trong đó, nghiên cứu thúc đẩy các giải pháp để tạo việc làm bền vững, sử dụng lao động hiệu quả thông qua các chương trình, đề án, chính sách tín dụng hỗ trợ tạo việc làm, tham gia thị trường lao động.

Triển khai các giải pháp đẩy mạnh công tác dự báo nhu cầu sử dụng lao động, nhu cầu đào tạo nghề nghiệp của doanh nghiệp về số lượng, chất lượng, cơ cấu ngành nghề, trình độ của lao động trong các doanh nghiệp.

Thực hiện các giải pháp để thu hút đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh. Các giải pháp cần tập trung vào hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường, tìm kiếm đơn hàng mới, giảm chi phí sản xuất, kinh doanh thông qua việc giảm lãi suất vay, hỗ trợ giảm thuế, giảm các khoản phí, lệ phí phải đóng…

Đồng thời, thực hiện đồng bộ các giải pháp để hỗ trợ tạo việc làm, kết nối cung – cầu lao động và đảm bảo quyền lợi cho người lao động…

Tuấn Việt