Hotline: 
Sau khi tình hình dịch Covid-19 ở nước ta cơ bản được kiểm soát, hoạt động kinh doanh sản xuất dần được phục hồi xong lượng lao động bị thôi việc sắp tới vẫn tiếp tục tăng do đơn hàng ngày càng giảm.
Theo khảo sát của hầu hết hiệp hội ngành nghề, 6 tháng cuối năm tình trạng thất nghiệp sẽ còn gia tăng. Nhiều doanh nghiệp cho biết phải cắt giảm 20-30% nhân sự trong nửa đầu năm. Riêng những doanh nghiệp lượng đơn hàng giảm tới 70% cũng đã “mạnh tay” cắt một nửa nhân sự để duy trì hoạt động. Một số nhỏ khác thì đã đóng cửa ngưng hoạt động.
Ngành gỗ chịu ảnh hưởng nặng nề
Sau 4 tháng bị thông báo nghỉ việc cho dịch Covid-19, đến đầu tháng 7, anh Hoàng – một thợ mộc trong xưởng sản xuất gỗ ở Kon Tum đã liên hệ với công ty cũ mong muốn quay trở lại làm việc do trước đó, anh cũng được công ty hứa hẹn sẽ tuyển dụng trở lại nhưng kết quả lại không được như mong đợi:”công ty vẫn khó khăn do đơn hàng xuất khẩu chưa trở lại”. Rất nhiều người lao động cũng gặp trường hợp tương tự như anh Hoàng.
Chúng tôi đã tìm đến chủ một doanh nghiệp gỗ ở TP HCM, trao đổi với chúng tôi, ông Thắng cho biết:” Trước nay các đơn hàng xuất khẩu tại công ty chiếm 70%. Nhưng từ khi xuất hiện dịch, tôi buộc phải ngưng xưởng làm hàng xuất khẩu và cho hơn 60% nhân viên công ty nghỉ việc, nhân viên còn lại sang xưởng sản xuất hàng nội địa. Thị trường nội địa hoạt động cũng còn cầm chừng nên doanh thu và lợi nhuận chỉ đủ trả chi phí cho người lao động có thu nhập”.
Theo ông Nguyễn Chánh Phương – Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ TP HCM (HAWA), trong doanh nghiệp gỗ, mức giảm nhân sự bình quân 20-30%. Từ tháng 4 đến nay, các quốc gia là thị trường lớn của ngành gỗ Việt Nam như Mỹ, Nhật Bản, EU đều thông báo hủy, giảm, hoãn vô thời hạn các đơn hàng đã ký. Nhóm doanh nghiệp sản xuất mặt hàng nội thất là giường ngủ và sản phẩm nội thất đắt tiền chững lại. Do đó, ngoài việc cắt giảm nhân sự, nhiều doanh nghiệp còn cho nghỉ luân phiên và giãn cách để tránh cho thôi việc hàng loạt.
Không chỉ riêng ngành gỗ, ngành dệt may, thêu đan, chế biến và xuất khẩu thủy sản cũng “cùng chung số phận”
Ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hiệp hội Thêu Đan TP HCM bộc bạch, các doanh nghiệp dệt may từ lớn cho đến nhỏ đang ngày càng “thấm đòn”.
Từ đầu tháng 2 tính đến nay, lượng đơn hàng giảm đang ở mức 20-30% tăng lên đến 50%. Bài toán “chuyển hướng sang may khẩu trang” cũng không mấy lạc quan vì các sản phẩm làm ra bán không được như kỳ vọng và đang chững lại, sức tiêu thụ trong nước chậm chạp còn trên thế giới thì các thị trường như Mỹ, châu Âu đang “đóng băng”.
“Tỷ lệ cho người lao động trong nhóm doanh nghiệp dệt may, thêu đan ở TP HCM nghỉ việc ở mức 25-30%. Mức này có thể sẽ còn tăng tới 40% vào cuối năm 2020” – ông Hồng cho biết.
Ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam cho biết, đơn hàng thủy sản đang dần được cải thiện nhưng tỷ lệ doanh nghiệp cho người lao động thôi việc trong ngành này chiếm khoảng 20%.Nhiều doanh nghiệp đang bị giảm sút doanh thu nghiêm trọng.
Theo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, ước tính hết quý II, số người thất nghiệp tăng lên ở mức khoảng 1,5 triệu người, tăng hơn 200.000 người so với quý trước.
Lời giải cho doanh nghiệp và người lao động
Để tạo việc làm cho người lao động cũng như giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn, phục hồi và phát triển sản xuất, ông Nguyễn Chánh Phương cho rằng, doanh nghiệp ngành gỗ cần chủ động nguồn nguyên vật liệu trong nước, giảm giá thành, sử dụng giao dịch thương mại điện tử, bán hàng trực tuyến…tập trung nghiên cứu, xây dựng thương hiệu gỗ Việt cho các sản phẩm gỗ và lâm sản được sản xuất từ nguồn nguyên liệu hợp pháp, có chứng chỉ quản lý rừng bền vững để từng bước khẳng định uy tín, vị thế của sản phẩm gỗ Việt Nam tại các thị trường trong nước và quốc tế.
Với ngành dệt may, thủy sản, lãnh đạo hai hiệp hội trên cho rằng, doanh nghiệp cần tìm các thị trường thay thế. Với những thị trường trọng điểm, cần tạo sức cạnh tranh với các đối thủ bị tác động mạnh bởi Covid-19 mà chưa kiểm soát được để tăng thị phần.
Thúy Anh