Hotline: 
Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị khẳng định bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên, nhất là trong bối cảnh hiện nay, khi các thế lực phản động đang cố hạ thấp uy tín của Đảng. Các cơ quan báo chí luôn luôn là công cụ đắc lực để tăng cường truyền thông các nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng tới công chúng và hệ thống tạp chí của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cũng không ngoại lệ.
Trách nhiệm của hệ thống tạp chí thuộc HVCTQG HCM trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Hơn 90 năm qua, báo chí cách mạng Việt Nam luôn luôn là công cụ đắc lực để tuyên truyền chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Mình, cương lĩnh, đường lối của Đảng và là vũ khí sắc bén để đấu tranh chống lại cái xấu. Trong giai đoạn hiện nay, báo chí nước ta còn có sứ mệnh quan trọng được khẳng định trong Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XII.
Hiện nay, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã và đang tạo ra môi trường báo chí truyền thông có những bước phát triển mạnh mẽ cả về nội dung và hình thức truyền tải thông tin. Sự phát triển nhanh chóng, mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ, nhất là công nghệ số và Internet, mạng xã hội làm cho thế giới xích lại gần nhau hơn. Nhưng cũng chính từ khi đất nước tiến hành đổi mới và từng bước hội nhập quốc tế, âm mưu chống phá của các thế lực thù địch, phản động là không thay đổi nhưng chuyển sang hình thái mới, phương thức, thủ đoạn mới hết sức tinh vi, xảo quyệt. Bên cạnh đó, chúng còn trực tiếp tấn công vào nền báo chí cách mạng Việt Nam, với chiêu bài “tự do báo chí”, “tự do ngôn luận”.
Trong hoàn cảnh ấy, không phải công chúng nào cũng đủ năng lực phán đoán, bản lĩnh để lựa chọn và tiếp nhận thông tin chính xác, khách quan. Chính vì thế, vấn đề đặt ra với các cơ quan báo chí cần phải có những định hướng, chiến lược phát triển như thế nào để phù hợp với thực tiễn, nhất là những thông tin liên quan đến bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Những năm qua, các cơ quan báo chí, truyền thông đã có nhiều đóng góp tích cực trong công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng, đặc biệt trong lĩnh vực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, trong đó có hệ thống Tạp chí của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. Hệ thống tạp chí của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh đã có chuyên mục riêng về vấn đề này nhằm góp phần vào công cuộc bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới. Hệ thống tạp chí cũng tập hợp được các nhà khoa học, nhà lý luận, hoạt động thực tiễn có uy tín tham gia viết bài phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, thông qua đó định hướng chính trị tư tưởng và nâng cao nhận thức cho các tầng lớp nhân dân về các vấn đề “nóng”, nhận rõ các quan điểm sai trái, thù địch, các thông tin xấu, độc và những vấn đề mà dư luận quan tâm. Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn một số hạn chế, bất cập về nội dung dẫn đến các bài chuyên luận dù nhiều nhưng chưa đáp ứng yêu cầu mới của công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong điều kiện hiện nay.
Nâng cao vai trò của hệ thống tạp chí thuộc HVCTQG HCM trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Để phát huy vai trò của công tác báo chí, cụ thể ở đây là hệ thống tạp chí thuộc HVCTQG HCM trong công tác đấu tranh, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau.
Một là, quản lý thông tin về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng phải gắn liền với chủ trương, quan điểm của Đảng. Theo chỉ thị số 23-CT/TW, ngày 9/2/2018, của Ban Bí thư khóa XII: “Về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới”. Việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và ngăn chặn các thế lực thù địch vô hình này, không thể một sớm, một chiều. Đó là cuộc chiến lâu dài cần sự đồng lòng, góp sức của nhiều cơ quan bộ, ngành và mọi người dân. Quản lý thông tin về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên tạp chí là xu hướng đi tắt đón đầu, không những đạt được mục tiêu, nhiệm vụ Đảng ta chỉ đạo mà còn mang lại những thông tin văn hóa chính thống, có giá trị, lành mạnh cho công chúng và cho xã hội.
Hai là, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác quản lý thông tin về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên tạp chí. Đứng trước yêu cầu của sự phát triển từ cuộc cách mạng 4.0 phát triển mạnh mẽ công nghệ thông tin, xu thế báo chí, truyền thông đa phương tiện, của bối cảnh cạnh tranh thông tin ngày càng gay gắt, quyết liệt, vấn đề nâng cao nhận thức về vai trò của công tác quản lý thông tin về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên tạp chí phải xác định là nhiệm vụ tất yếu, thường xuyên coi trọng và không ngừng đổi mới, tăng cường. Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là vấn đề sống còn, là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là của báo chí, vì thế trong những năm qua, hệ thống tạp chí HVCTQG HCM đã tham gia tích cực trong cuộc đấu tranh này.
Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định: “Phát huy cao nhất trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, trước hết là người đứng đầu trong bảo vệ NTTTCĐ”. Đầu tiên các cấp ủy, tổ chức đảng phải tăng cường chỉ đạo, định hướng, kịp thời chấn chỉnh hoạt động báo chí với phương châm “chủ động thông tin tích cực”. Chỉ đạo, định hướng các cơ quan báo chí thông tin đầy đủ, kịp thời và sâu sắc các Nghị quyết, Chỉ thị, Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ,… ban hành.
Thường xuyên tổ chức giao ban, hội thảo, hội nghị chuyên đề với các cơ quan chủ quản báo chí, tạp chí để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; chú trọng hỗ trợ kinh phí, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng, kiến thức về quản lý báo chí, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên của cơ quan báo chí, tạp chí.
Đối với hệ thống tạp chí của HVCTQG HCM để ngày một phát triển, xứng đáng là cơ quan ngôn luận của HVCTQG HCM, cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, lãnh đạo chủ quản tạp chí (Ban Giám đốc Học viện). Cần phải có những chủ trương đúng, kế hoạch cụ thể, sự chỉ đạo, điều hành thống nhất kịp thời từ Ban Giám đốc, Cấp ủy Đảng Học viện đến cấp ủy và thủ trưởng của đơn vị đối với từng mặt công tác của tạp chí. Những chủ trương mới, cần có cơ chế cung cấp thông tin đầy đủ cho cán bộ, viên chức tạp chí để cùng nhau thảo luận dân chủ, phát huy được khả năng sáng tạo của mọi thành viên, làm tăng sức mạnh tập thể trong thực hiện nhiệm vụ.
Thực tế cho thấy, việc thắt chặt quản lý, đổi mới tư duy giúp các tạp chí có điều kiện nâng cao lợi thế cạnh tranh, tăng các khía cạnh nội dung thông tin xuất bản, phục vụ công chúng được nhiều hơn và tốt hơn.
Ba là, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhân lực. Trong bất kì một cơ quan, tổ chức nào nguồn năng lực luôn là yếu tố tiên quyết, quyết định cho sự tồn tại và phát triển của tổ chức. Nhân lực có đủ phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ đổi mới và có nguồn thay thế, tiếp nối khi cần thiết mang tính sống còn, là linh hồn của mỗi đơn vị, mỗi hoạt động hay nhiệm vụ cụ thể.
Các công tác bồi dưỡng cụ thể như: Thường xuyên thảo luận về cách thức nâng cao chất lượng xuất bản các bài báo khoa học, từ khâu thẩm định, biên tập và in ấn; cử cán bộ tham gia các lớp bồi dưỡng kiến thức về lý luận chính trị, kiến thức chuyên ngành, nắm bắt được tình hình xã hội Việt Nam hiện nay; Tổ chức các đợt sinh hoạt để trao đổi kinh nghiệm về lấy tin, sưu tập tư liệu ảnh, biên tập ngôn ngữ, biên tập chuyên ngành, nhằm nâng cao kỹ năng chuẩn bị bài báo khoa học, ảnh minh hoạ, tin tức chính trị, văn hóa, xã hội và xuất bản tạp chí.
Bên cạnh đó các phóng viên, cộng tác viên, biên tập viên cần nâng cao tinh thần tích cực, chủ động, ham học hỏi. Trong kỷ nguyên thông tin, các thế lực thù địch không từ bất cứ thủ đoạn nào, triệt để lợi dụng internet, mạng xã hội để tuyên truyền chống phá Việt Nam trên nhiều mặt trận, nhiều lĩnh vực. Không chỉ vậy, chúng còn sử dụng công nghệ kỹ thuật cao, trí tuệ nhân tạo AI để cắt ghép khuôn mặt, giả giọng các vị lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước. Đây cũng là một trong những chiêu trò mới nhưng không lạ của những kẻ cơ hội chống phá. Nếu các nhà báo không chủ động nắm bắt, phát hiện và sáng tạo thì rất dễ phải đối mặt với các nguy cơ khủng hoảng truyền thông, tụt hậu về công nghệ và không có được những nhận định sáng suốt để đưa ra những tin bài có chất lượng về mảng thông tin về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thông qua các công tác bồi dưỡng này đội ngũ phóng viên, biên tập viên không chỉ nắm vững quan điểm chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, những chủ trương và chỉ đạo của Đảng, chính sách của Nhà nước,… mà còn có điều kiện thể hiện chính kiến quan điểm của mình, thể hiện tin, bài một cách khách quan, khoa học.
Bốn là, đổi mới về chất lượng tạp chí. Đây là giải pháp có ý nghĩa quan trọng, cần xác định đúng mục tiêu, mục đích sản xuất thông tin về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, khi tiến hành triển khai sản xuất, không nên chỉ đặt mục tiêu thực hiện nhiệm vụ chính trị đơn thuần mà thiếu đi sự quan tâm đến thị hiếu độc giả. Mỗi thời kỳ là khác nhau và đối tượng độc giả khác nhau; điều này đòi hỏi nội dung cũng phải thay đổi linh hoạt, kịp thời trên cơ sở lợi ích tối thượng của quốc gia, dân tộc. Giai đoạn hiện nay, xuất phát từ tính phức tạp, biến đổi nhanh chóng của tình hình thế giới, nhất là từ quá trình toàn cầu hóa của khoa học công nghệ và sự bùng nổ thông tin của các phương tiện truyền thông hiện đại đang tác động vào nhận thức con người, nhu cầu về thông tin ngày càng phong phú, đa chiều, có chọn lọc; công tác thông tin bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng phải cực kỳ chú trọng và đổi mới. Khai thác nội dung đòi hỏi nhiều tìm tòi, khám phá mới về các chủ đề liên quan đến tình hình bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Thực tế cho thấy, nội dung thông điệp này càng phong phú, có tính thời sự, có chiều sâu, hình thức thông điệp đa dạng, hấp dẫn, có tính thẩm mỹ cao sẽ có tác động tích cực đến công chúng. Đặc biệt nếu biết kết hợp đa dạng các thể loại báo chí còn có cơ hội giúp độc giả thỏa mãn nhu cầu thông tin, giải trí, nâng cao hiểu biết thông qua đọc những bài viết đặc sắc này.
Nguyễn Minh Phương
Phòng CTCT&HTSV, Học viện Báo chí và Tuyên truyền