Dự thảo Thông tư mới của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) về chế độ ốm đau của người lao động đề xuất một số quy định quan trọng liên quan đến đối tượng và điều kiện hưởng chế độ ốm đau, thời gian hưởng, cũng như các trường hợp không được hưởng chế độ này.
Theo đó, các đề xuất gồm:
1. Đối tượng và điều kiện hưởng chế độ ốm đau
Theo dự thảo, các đối tượng hưởng chế độ ốm đau bao gồm:
- Người lao động theo quy định tại Điều 42 của Luật Bảo hiểm xã hội, như người lao động nghỉ ốm do bệnh tật, tai nạn không do công việc.
- Lao động nữ trở lại làm việc trước khi hết thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản.
- Người lao động trong thời gian được tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất theo quy định của Luật BHXH.
Tuy nhiên, có một số trường hợp không được hưởng chế độ ốm đau, bao gồm:
- Người tự gây thương tích hoặc tự làm hại sức khỏe của mình.
- Người sử dụng chất ma túy, tiền chất ma túy (trừ trường hợp sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ).
- Người đang nghỉ chế độ khác, ví dụ như nghỉ dưỡng sức, thai sản, hoặc nghỉ theo quy định của pháp luật chuyên ngành khác.
2. Thời gian hưởng chế độ ốm đau
Dự thảo quy định thời gian tối đa hưởng chế độ ốm đau trong một năm (từ ngày 1/1 đến 31/12), không tính các ngày nghỉ lễ, Tết, ngày nghỉ hằng tuần, như sau:
- Làm việc trong điều kiện bình thường:
- 30 ngày nếu đã đóng bảo hiểm dưới 15 năm.
- 40 ngày nếu đã đóng từ 15 đến dưới 30 năm.
- 60 ngày nếu đã đóng từ 30 năm trở lên.
- Làm nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm (hoặc làm việc ở vùng khó khăn):
- 40 ngày nếu đã đóng bảo hiểm dưới 15 năm.
- 50 ngày nếu đã đóng từ 15 đến dưới 30 năm.
- 70 ngày nếu đã đóng từ 30 năm trở lên.
Thời gian hưởng chế độ ốm đau không phụ thuộc vào thời điểm bắt đầu tham gia BHXH, mà tính theo năm.
3. Các trường hợp đặc biệt
- Nếu người lao động nghỉ ốm đau trùng với thời gian nghỉ phép, nghỉ hưởng lương theo pháp luật khác, hoặc nghỉ thai sản, dưỡng sức, thì thời gian trùng không được tính vào chế độ ốm đau.
- Nếu thời gian nghỉ ốm đau kéo dài từ cuối năm trước sang đầu năm sau, thì sẽ tính vào thời gian hưởng chế độ ốm đau của năm đó.
4. Cách tính thời gian hưởng chế độ ốm đau
Thời gian hưởng chế độ ốm đau được xác định theo nghề, công việc, và vùng làm việc của người lao động vào thời điểm trước khi nghỉ. Các trường hợp như làm nghề nặng nhọc, độc hại hoặc ở vùng kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn sẽ được tính thời gian tối đa hưởng chế độ dài hơn.
Các quy định trên nhằm đảm bảo quyền lợi của người lao động khi bị ốm đau, đồng thời tạo ra sự công bằng giữa các nhóm lao động trong việc hưởng chế độ bảo hiểm xã hội.
Phan Long