Giải pháp quản lý bền vững bờ biển nhìn từ biển Cửa Đại, Hội An

Các công trình bảo vệ bờ biển tại Hội An thời gian qua mang tính tự phát, riêng lẻ và manh mún nên chưa hiệu quả và thiếu bền vững. Theo các chuyên gia, để quản lý bền vững bờ biển, Hội An cần phải có các giải pháp toàn diện để ngăn chặn xói lở, sạt lở; triển khai đồng thời các biện pháp công trình và phi công trình, nâng cao nhận thức của người dân về nguy cơ sạt lở ven biển và biến đổi khí hậu.

Đây là thông điệp được nhấn mạnh tại Hội thảo “chiến lược quản lý bền vững bờ biển Hội An” do UBND tỉnh Quảng Nam phối hợp Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tổ chức chiều ngày 9/9. Đây cũng là hoạt động trọng tâm nằm trong khuôn khổ dự án “Chống xói lở và bảo vệ bền vững bờ biển Hội An, tỉnh Quảng Nam” do AFD tài trợ.

Bãi biển Cửa Đại gần thành phố cổ Hội An đang bị xói lở nghiêm trọng gây hư hỏng và thiệt hại lớn về tài sản và tài chính đối với các khu nghỉ dưỡng dọc theo các bãi biển nổi tiếng. Vấn đề này đã và đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiềm năng du lịch và phát triển kinh tế của Hội An – thành phố nằm trong danh sách Di sản văn hóa thế giới của UNESCO với trọng điểm là ngành du lịch có đóng góp lớn cho phát triển kinh tế địa phương.

Để bảo vệ bờ biển khỏi nguy cơ xâm thực ngày càng sâu vào đất liền, thời gian qua, tỉnh Quảng Nam đã có nhiều giải pháp, công trình khắc phục tình trạng xói lở tại bờ biển Hội An. Tuy nhiên, ác công trình bảo vệ mang tính tự phát, riêng lẻ và manh mún được áp dụng đến nay chưa hiệu quả và thiếu bền vững. Vấn đề cấp thiết đặt ra là cần có một chiến lược bảo vệ tổng hợp cùng cách thức quản lý vùng đới bờ phù hợp, hiệu quả.

Do vậy, qua hội thảo lần này, tỉnh Quảng Nam mong muốn sẽ có thêm những góp ý từ chuyên gia Liên minh châu Âu nhằm tư vấn quản trị lưu vực sông Vu Gia-Thu Bồn trong thời gian đến đạt hiệu quả cao nhất. Hội thảo cung cấp thông tin về tình trạng xói lở bờ biển, các biện pháp thích ứng với mục tiêu ngắn và dài hạn thông qua dự án đầu tư được tài trợ bởi khoản vay AFD.

Cụ thể, ba biện pháp chính của dự án được trao đổi tại cuộc hội thảo bao gồm nuôi bãi hy sinh hằng năm, kè phá sóng và mỏ hàn. Cơ chế triển khai với sự tham gia của nhiều bên liên quan, bao gồm cả khu vực tư nhân và người dân địa phương, hướng tới quản lý bờ biển bền vững cũng là nội dung được các bên tham gia thảo luận.

Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Hồ Quang Bửu cho biết, những năm qua, tình hình sạt lở bờ biển, bồi lấp cửa sông, biến đổi trên lưu vực sông Vu Gia-Thu Bồn diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các đô thị, khu dân cư tập trung; các công trình hạ tầng kỹ thuật, khu du lịch, phát triển kinh tế-xã hội và đời sống của nhân dân ở địa phương.

Vì vậy, qua hội thảo lần này, tỉnh Quảng Nam mong muốn sẽ có thêm những góp ý từ chuyên gia Liên minh châu Âu nhằm tư vấn quản trị lưu vực sông Vu Gia-Thu Bồn trong thời gian đến đạt hiệu quả cao nhất.

Cũng theo ông Bửu, hội thảo là dịp để địa phương chia sẻ với các bên liên quan ở Hội An các thông tin về xói lở bờ biển Hội An trong quá khứ, hiện tại và tương lai, các chiến lược thích ứng và giảm thiểu tác động được đề xuất triển khai, cùng các hành động sẽ được thực hiện trong thời gian ngắn và dài hạn thông qua dự án do AFD tài trợ.

Tại sự kiện, ông Denis Vasseur – Trưởng nhóm Dự án tại AFD đã chia sẻ về những biện pháp dài hạn nhằm đáp ứng nhu cầu cấp thiết: “Nhằm ứng phó với những tác động của xói lở và phục hồi bãi biển, các hoạt động của dự án này có kết hợp các biện pháp công trình và phi công trình. Với cách tiếp cận quản lý tổng hợp vùng bờ, xây dựng và thực hiện kế hoạch quản lý tổng hợp bờ biển giúp giải quyết được nguyên nhân gốc rễ tình trạng mất cân bằng dòng vận chuyển bùn cát ven bờ, từ đó nâng cao được khả năng phục hồi tổng thể của toàn bộ dải bờ biển”.

Đồng thời, ông Võ Văn Điềm – Giám đốc Ban Quản lý dự án cũng đã khẳng định về những tác động mà dự án AFD sẽ đem lại, hướng tới cải thiện môi trường biển bền vững tại Hội An: “Dự án được kỳ vọng sẽ đem tới cách tiếp cận mới trong ứng phó với biến đổi khí hậu, mà cụ thể là ứng phó với xói lở tại bờ biển Quảng Nam. Phải kể đến ở đây là giải pháp nuôi bãi hy sinh hằng năm sẽ giúp khôi phục bãi biển tự nhiên, đảm bảo an toàn và tài sản, cũng như sinh kế cho người dân và các doanh nghiệp địa phương”.

Việt Tuấn