Chiến lược Phát triển GDNN giai đoạn 2021 – 2030 và tầm nhìn đến năm 2045: 5 quan điểm, 4 mục tiêu và 8 nhóm giải pháp quan trọng

Ngày 30/12/2021 đánh dấu một mốc son quan trọng đối với hệ thống giáo dục nghề nghiệp (GDNN) Việt Nam, đó là Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 2239/QĐ-TTg ban hành Chiến lược Phát triển GDNN giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045, Chiến lược mở ra một gia đoạn mới với nhiều cơ hội và thách thức để giáo dục nghề nghiệp “cất cánh”…

5 quan điểm cơ bản

Chiến lược phát triển GDNN giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 thể hiện rõ quan điểm:

1. Phát triển giáo dục nghề nghiệp là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong phát triển nguồn nhân lực để tranh thủ thời cơ dân số vàng, hình thành nguồn nhân lực trực tiếp có chất lượng, hiệu quả và kỹ năng nghề cao, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội của đất nước;

2. Phát triển GDNN theo hướng mở, linh hoạt, hiện đại, hiệu quả, hội nhập, chú trọng cả quy mô, cơ cấu, chất lượng đào tạo; quan tâm đầu tư, đẩy mạnh hợp tác quốc tế để phát triển một số cơ sở GDNN, ngành, nghề đào tạo đạt trình độ tương đương với khu vực và thế giới;

3. Phát triển GDNN bám sát nhu cầu của thị trường lao động gắn kết với việc làm thỏa đáng, an sinh xã hội và phát triển bền vững, bao trùm; phát huy tối đa năng lực, phẩm chất của người học; thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo;

4. Nhà nước có chính sách từng bước phổ cập nghề cho thanh niên; ưu tiên phân bổ ngân sách cho GDNN trong ngân sách giáo dục – đào tạo và trong các chương trình, dự án của ngành, địa phương; tăng cường xã hội hóa GDNN ở những địa bàn, ngành, nghề phù hợp;

5. Phát triển GDNN là trách nhiệm của các cấp chính quyền, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cơ sở GDNN và người dân; được chú trọng trong các kế hoạch, chương trình, đề án, dự án phát triển ngành, địa phương.Mục tiêu của Chiến lược là “Phát triển nhanh GDNN nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường lao động, của người dân và yêu cầu ngày càng cao về số lượng, cơ cấu, chất lượng nhân lực có kỹ năng nghề cho phát triển đất nước trong từng giai đoạn”.

4  nhóm mục tiêu quan trọng

Đến năm 2025, bảo đảm quy mô, cơ cấu ngành, nghề đào tạo cho phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội đất nước; chất lượng đào tạo của một số trường tiếp cận trình độ các nước ASEAN-4, trong đó một số nghề tiếp cận trình độ các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới; góp phần nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt 30%.

Đến năm 2030, tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả GDNN nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực có kỹ năng nghề cho quốc gia đang phát triển, có công nghiệp hiện đại. Chủ động tham gia vào thị trường đào tạo nhân lực quốc tế; một số trường tiếp cận trình độ các nước ASEAN-4. Trong đó, một số nghề tiếp cận trình độ các nước phát triển trong nhóm G20; góp phần nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt 35-40%.

Định hướng đến năm 2045, GDNN đáp ứng nhu cầu nhân lực có kỹ năng nghề cao của một nước phát triển; trở thành quốc gia phát triển hàng đầu về GDNN trong khu vực ASEAN, bắt kịp trình độ tiên tiến của thế giới, có năng lực cạnh tranh vượt trội ở một số lĩnh vực, ngành, nghề đào tạo.

Để đạt được các mục tiêu chiến lược, Quyết định nêu rõ 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, trong đó “Đẩy nhanh chuyển đổi số, hiện đại hóa cơ sở vật chất thiết bị và đổi mới chương trình, phương thức đào tạo” và “Phát triển đội ngũ nhà giáo, nghệ nhân, chuyên gia, người dạy nghề và cán bộ quản lý trong GDNN” là giải pháp đột phá.

8 nhóm giải pháp toàn diện

Chiến lược xác định nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cụ thể như sau:

Thứ nhất, hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về GDNN.

Thứ hai, đẩy nhanh chuyển đổi số, hiện đại hóa cơ sở vật chất thiết bị và đổi mới chương trình, phương thức đào tạo.

Thứ ba, phát triển đội ngũ nhà giáo, nghệ nhân, chuyên gia, người dạy nghề và cán bộ quản lý trong GDNN.

Thứ tư, gắn kết chặt chẽ GDNN với doanh nghiệp và thị trường lao động

Thứ năm, nghiên cứu ứng dụng khoa học và chuyển giao công nghệ; hướng nghiệp, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Thứ sáu, tăng cường huy động và nâng cao hiệu quả đầu tư tài chính cho GDNN.

Thứ bảy, truyền thông, nâng cao hình ảnh, thương hiệu và giá trị xã hội của GDNN.

Thứ tám, chủ động và nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế về GDNN. Trong đó, giải pháp “Đẩy nhanh chuyển đổi số, hiện đại hóa cơ sở vật chất thiết bị và đổi mới chương trình, phương thức đào tạo” và “Phát triển đội ngũ nhà giáo, nghệ nhân, chuyên gia, người dạy nghề và cán bộ quản lý trong GDNN” được xác định là giải pháp đột phá./.

7 chính sách quan trọng để GDNN bứt phá

1. Chiến lược Phát triển Giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 202/1-2030 và tầm nhìn đến năm 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 2239/QĐ-TTg ngày 30 tháng 12 năm 2021;
2. Các chương trình đề án: Đề án Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã được Hội đồng thẩm định quốc gia thông qua ngày 30 tháng 12 năm 2021.
3. Chương trình chuyển đổi số trong hoạt động giáo dục nghề nghiệp đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 2222/QĐ-TTg ngày 30 tháng 12 năm 2021; 
4. Kế hoạch triển khai Khung trình độ quốc gia Việt Nam đối với các trình độ giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021-2025 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1232/QĐ-TTg ngày 15 tháng 7 năm 2021
5. Đề án tăng cường công tác phổ biến giáo dục pháp luật trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2022-2027 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1260/QĐ-TTg ngày 19 tháng 7 năm 2021,
6. Chương trình “Đào tạo, đào tạo lại năng cao kỹ năng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1446/QĐ-TTg ngày 30 tháng 8 năm 2021
7. Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030; Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025; Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 đã được Quốc hội thông qua;

Vĩnh Hà