Nhằm hỗ trợ kiến thức về hoạt động trồng lúa giảm phát thải trong cộng đồng, trong các ngày 9 và 10/1/2025 dự án IDEAS thuộc Tổ chức Agrisud International về Phát triển các hoạt động nông nghiệp bền vững của Pháp tại Việt Nam đã tổ chức lớp tập huấn “Công nghệ tưới nước tiết kiệm, giảm phát thải, tạo tín chỉ carbon trong canh tác lúa bền vững” cho các cán bộ và người dân 3 xã và các trưởng thôn của các thôn trong vùng dự án Hoàng Liên, thị xã Sapa, Lào Cai.

Tổ chức Agrisud International về Phát triển các hoạt động nông nghiệp bền vững của Pháp tại Việt Nam đã và đang thực hiện Dự án IDEAS hỗ trợ bà con dân tộc Tày, Dao, Dáy, Mông, Kinh tại 3 xã Bản Hồ, Tả Van và Hoàng Liên thị xã Sapa, huyện Sapa thuộc khu vực Vườn quốc gia Hoàng Liên thực hiện các hoạt động phát triển sinh kế.
Dự án IDEAS đã thực hiện các hoạt động phát triển sinh kế cho các nhóm nông dân sản xuất như: nuôi gà, ngan, vịt, trồng cây chùa dù (cây dược liệu), sản xuất tinh bột, trồng rau, chế biến trà hoa quả, thịt, và trồng cây mận Úc, đào, lê.

Trong giai đoạn III (2024-2026), dự án tiến hành triển khai và đưa vào thí điểm trồng lúa thông minh giảm phát thải. Lúa là cây lương thực quan trọng và phục vụ chăn nuôi tại địa phương. Tuy nhiên, canh tác lúa tiêu tốn phần lớn lượng nước tưới trong nông nghiệp và phát thải đáng kể khí hiệu ứng nhà kính, đặc biệt là mê-tan (CH4). Điều này sẽ là một bất lợi trong bối cảnh biến đổi khí hậu, do tình trạng khan hiếm nước ngày càng trở nên trầm trọng hơn.

Trước ảnh hưởng ngày càng rõ của biến đổi khí hậu, kỹ thuật canh tác lúa bền vững, tiết kiệm nước và giảm phát thải đang ngày càng được quan tâm nhiều hơn. Thủ tướng Chính Phủ đã phê duyệt “Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050” và “Kế hoạch hành động giảm phát thải khí mê-tan đến năm 2030”, thực hiện nỗ lực quốc gia nhằm giảm ít nhất 30% tổng lượng phát thải khí mê-tan vào năm 2030 so với mức năm 2020 trong các hoạt động trồng trọt, chăn nuôi, quản lý chất thải rắn, xử lý nước thải, khai thác dầu khí, khai thác than và tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch. Ngày 28 tháng 4 năm 2023, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Quyết định số 1693/QĐ-BNN-KHCN, “Phê duyệt kế hoạch giảm nhẹ phát thải khí nhà kính (bao gồm kế hoạch giảm phát thải khí mê-tan) ngành Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đến năm 2030, Định hướng đến năm 2050”.
Tại lớp tập huấn, các trưởng thôn, bà con nông dân và cán bộ được các chuyên gia, nhà khoa học phổ biến các chuyên đề và kiến thức như: Tín chỉ carbon trong canh tác lúa và thương hiệu gạo giảm phát thải; Các vấn đề phát thải trong sản xuất lúa và kỹ thuật canh tác lúa tiết kiệm nước, giảm phát thải; Mật độ gieo trồng, bón phân và quản lý dịch hại trong canh tác lúa giảm phát thải; Kỹ thuật xử lý rơm rạ trên đồng ruộng, nâng cao hiệu quả sản xuất lúa và giảm phát thải bằng công nghệ vi sinh.
Thông qua các chuyên đề, các học viên sôi nổi thảo luận các nội dung về cơ hội phát triển gạo giảm phát thải, kỹ thuật canh tác giảm phát thải trên lúa, tiềm năng và điều kiện áp dụng canh tác lúa giảm phát thải tại địa phương cũng như kế hoạch áp dụng kiến thức, kỹ năng tập huấn vào sản xuất lúa tại địa phương. Các chuyên gia trình bày chuyên đề cũng đã giải thích, trao đổi với học viên các vấn đề về kỹ thuật canh tác.
Đồng thời các học viên đươc thực hành một số kỹ thuật ngay tại lớp tập huấn như, thực hành tính toán mật độ, phân bón trong canh tác lúa giảm phát thải. Thực hành kỹ thuật làm ống theo dõi mực nước và đo nước. Thực hành kỹ thuật sử dụng chế phẩm vi sinh.; mật độ gieo trồng lúa giảm phát thải…
Sau khóa học, dự án IDEAS hỗ trợ UBND xã mở đợt tuyên truyền rộng rãi về kỹ thuật canh tác lúa giảm phát thải đến các thôn để người dân hiểu được tầm quan trọng của việc trồng lúa giảm phát thải trong sản xuất, ứng phó với biến đổi khí hậu, góp phần bảo vệ môi trường. Đồng thời áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác lúa giảm phát thải tại địa phương sẽ giảm đáng kể lượng nước sử dụng trong nông nghiệp, tiết kiệm chi phí sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng lúa, đồng thời giảm phát thải khí nhà kính, góp phần thực hiện mục tiêu cam kết Net Zero của Việt Nam tại hội nghị thượng định khí hậu COP26.
Diệu Linh